PARAKETE; Aim. Log (n), Fr. Loch (m), İng.
Log. Gemi hızını ve aldığı yolun miktarını gösteren
cihaz. Gemi teknesinden elle veya sâbit bir delikten
sarkıtılan parakete, tekne altındaki akan suyun
hızına bağlı olarak çalışır.
Prensip olarak üç tür parakete vardır. Elle denize
atılarak hız ölçmeye yarayan el paraketesi, suyun
bir pervâneyi çevirmesiyle; ikinci tür parakete
suyun hidrodinamik etkisi esâsına göre çalışır. Bu
paraketeler biri geminin başına, diğeriyse suyun
kolayca girebileceği fakat akıntı olmayan alt kısmına
uzanan iki borudan meydana gelir. Gemi hareket
edince baş tarafta meydana gelen hıza bağlı
basınç ile akıntı olmadığı için sabit basınç arasındaki
fark bir göstergede hız olarak görülür. Diğer
bir parakete türü de elektromanyetik esasa göre
çalışan modem gemilerde bulunan hız ölçme sistemidir.
Bu paraketenin çalışma prensibi Lenz kânununa
dayanır. Bu prensibe göre bir manyetik
alan içerisinde hareket eden iletkenin uçlarındapotansiyel (gerilim) meydana gelir. Parakete kılıcında
meydana getirilen manyetik saha, deniz suyu
içinde gemi hızında hareket eder. Deniz suyu
iletken olduğu için çubuk görevi yaparak, parakete
kılıcına rastlayan kısımlarda gerilim meydana gelir.
Bu gerilim hıza bağlı olarak artar. Yükselticilerde
kuvvetlendiriciler, sinyal gemisinin hızını
gösterir.
PARAKETE
21
Eki