POLİESTER; Alın. Polyester (m), Fr. Polyester
(m), İng. Polyester. Polimer zinciri içinde ester
grubu bulunan, sentetik olarak elde edilen organik
polimerler. Kullanılışı îtibâriyle sınıflandırıldığı
zaman, poliester fiber (elyaf) ve poliester plâstik
şeklinde olmak üzere ikiye ayrılır. Poliester Amerika’da
ilk olarak dakron, yine o târihlerde İngiltere’de
terilen ismi altında satıldı. Amerikan standartlarına
göre lifi meydana getirecek poliesterin en
azından ağırlıkça % 85 dihidrik alkolün bir esteri ve
tereftalik asit ihtivâ etmesi gerekir.
Poliester elyaf yapmak için standart işlemde,
dimetil tereftalat ve etilen glikol polimerize edilir,
küçük parçacıklara kesilir, eritilir (256°C de) basınç
ile ince deliklerden geçirilir ve böylece uzun
elyaflar elde edilir.
Tereftalik asit yanında ikinci bir dikarboksilli
asit kullanılırsa kopoliester elde edilir. Tereftalik
asit yerine alifatik dikarboksilli asitler kullanılarak
elde edilen poliesterin erime noktası
100°C’dir. Hem alkolü, hem asidi aromatik olan
tam aromatik poiiesterler (polihidrokinon-tereftalat
gibi) 400°C’nin üstünde erir.
Poliester elyaf 200°C’ye dayanır. Kolay kopmaz.
Fenoller dışında kimyâsal maddelerin çoğuna,
neme ve bakterilere karşı dayanıklıdır. Asidedayanıklı olduğu hâlde kuvvetli alkalilere (sabunlaşma
reaksiyonu olduğundan) dayanıksızdır.
Pamuk-poliester karışımı merserize elde edilebilir.
Fakat sağlamlık azalır. Poliester, poliester-yün
veya pamuk karışımından yapılan kumaşlar ütü
istemezler ve verilen şekiller yıkama ile deforme
olmazlar. Poliesterlerin ticârî adlan diolen, trevira,
terilen, tergal, terlonka, dakron, lavsan, teteron,
fıtrel ve avitron dur. Enkaterm modifiye edilmiş bir
poliester olup 1500°C sıcaklığa dayanıklıdır.
POLİESTER
22
Eki