PO L İE T İLEN ; Aim. Polyethylen (n), Fr.
Polyethylene (Polythene) (m), İng. Polyethylene.
Beyazca, yarıgeçirgen, yumuşatılabilen ve oldukça
dayanıklı bir polimer. Piyasada satılanı bilhassa
şeffaf olanıdır. Şeffaflık derecesiyle yoğunluğunun
alâkası vardır. Yoğunluk arttıkça şeffaflık artar.
Piyasada, yoğunlukları 0,925’ten düşük, 0,925
ile 0,94 arasında ve 0,94’ten büyük olmak üzere üç
çeşit (düşük, orta ve yüksek yoğunluklu) polietilen
vardır. Yoğunluk dolayısı ile şeffaflık arttıkça
sertlik ve mukavemet artar, yumuşama sıcaklığı da
yükselir. Bu türlere gaz ve sıvı maddelerin tesir etmesi
de zorlaşır. Yüksek yoğunluklu polietilen
kopmaya, kırılmaya ve parçalanmaya karşı direncini
kaybettiği gibi bunların kalıplanması için
yüksek sıcaklığa ve basınca ihtiyaç vardır.
Polietilen, etilenden elde edilir. Etilen de petrolde
bol miktarda bulunan alifatik hidrokarbonların
parçalanması ile elde edilir. Ayrıca etilen,
az miktarda, etanolün katalitik dehidrogenasyonu
ile elde edilir.
Düşük ve orta yoğunluktaki polietilen, saf etilenin
150-250°C’de, 20.000-35.000 psi basınç altında
ve çok oksijen mevcudiyetinde polimerize
edilmesiyle elde edilir. 200°C civarında düşük
yoğunluklu, 150°C civarında orta yoğunluklu ve
50-150°C arasında da yüksek yoğunluklu polietilen
elde edilir. Yoğunluğu yükseltmek için reaksiyon
sıcaklığı düşiirülürken basınç da düşer.
200°C
nCH7=CH,———–> (-C-CHı-CH2-)n
25000 psi
Düşük yoğunluktaki polietilenin yumuşama
sıcaklığı 105-115°C’ler arasındadır. Bu polietilen
75°C’ye kadar dayanıklıdır ve bu dereceye kadar
olan sıcaklıklarda sürekli kullanılabilir. Yüksek yoğunluklu
polietilen için kullanılma sıcaklığı 25
ile 40°C arasıdır. Çok uzun zincir hâlindeki yapıya
sahip yüksek yoğunluklu polietilenler % 85-95
şeffaftır. Düşük yoğunluklu polietilenler de branşlara
ayrılmış olup % 50-85 şeffaftır.Polietilen oldukça çok miktarda üretilir. Büyük
bir kısmı torba (poşet), boru, elektrik izolasyonunda
ve kalıp yapmakta kullanılır.
POLİETİLEN
22
Eki