Şehzadenin özgür atları
Manisa’nın simgesi haline gelen Yılkı atları, yerli ve yabancı turistlerin ilgi odağı oldu. Şehzadeler Belediye Başkanı Ömer Faruk Çelik, çok sayıda yerli ve yabancı turisttin yılkı atlarını görmek için Manisa’ya geldiğini kaydetti.
10’arlı -15’şerli gruplar halinde gezen Yılkı atlarına yaklaşmak kolay değil. Her grubun lideri var. Grup, lider at tarafından yönetiliyor.
Spil (Sis) Dağı Manisa ile İzmir arasında yer alır. 1517 Metre yüksekliğe sahiptir. Sepil Dağı Manisa’ya 25 İzmir’e 50 Km uzaklıktadır. 1968 yılından beri milli park sıfatı taşımakta olup Orman ve Su İşleri Bakanlığına bağlı idi. Daha sonra yapılan değişiklikle Şehzadeler Belediyesi’ne bağlandı. Manisa’da 1 milli Park, 2 tabiat parkı 2 avlak bulunuyor. 1517 Metre yükseklikten, Manisa ve İzmir – Kemal Paşa fotoğrafçılara poz veriyor. Spil Dağı’nda, yamaç paraşüt sporu yapmanın mümkün olduğunun yanı sıra çadırlı kamp da yapılabiliyor. İlaç sanayinde kullanılan endemik bitki örtüsünün zenginliğine vurgu yapılıyor. Dönme özellikli seyir terası ile Manisa’ya kuş bakışı doyasıya bakabilirsiniz. Ben bu gezimde özgürlüğe düşkün olan yılkı atlarını araştırdım. Okurlarla paylaşmak istedim.
SPİL VE YILKI ATLARI
Spil Dağı denilince ilk akla gelen tarihi Yılkı atları. Tarihi Osmanlı İmparatorluğu dönemine kadar uzanıyor. İlk defa duyduğum, Yılkı atları konusunda ayrıntılı bilgiyi Şehzadeler Belediyesi n de çalışan meslektaşım Orhan Kalkan’dan dinledim. Kalkan; yılkı atlarının akıllı, zeki olduğunu anlattı.
Meslektaşım Kalkan, Sabırlı olup beklemem halinde birkaç kare fotoğraf çekebileceğimi söyledi. İki gün Ayvacık, Sancaklı, Sultan Yaylasın da elimde fotoğraf makinesi at peşinde koştum. Atlara yanaşmak mümkün değil. 10’larlı -15’şerli gruplar halinde yaşıyorlar. 20 Metre yaklaştığım zamanlar oldu. Her zaman gözcüleri bulunuyor. Sürüyü yönetiyor. Yavru atları olası saldırılara karşı ortalarına alıp kuruyorlar. Gözcü görevini kusursuz yapıyor. Karşında insanı görünce kişneyip ayağını yere vuruyor. Sürüde ki diğer atlar harekete geçiyor. Kanatlaşsak bile yetişmek mümkün değil. Sürü su içerken, lider gözcülük yapıyor. Bu nedenle bu canlılara ‘ vahşi değil, akılı canlı’ diyorum. Edindiğim bilgilere göre bazı iş adamları bu atları yakalayarak ehlîleştirerek ticaretini yapıyor.
Anadolu ‘da hayvana ihtiyaç duyan, fakat kışları hayvan besleyebilecek maddi gücü olmayan insanlar bu atları kendi kendine yiyecek bulması için doğaya salar. Sıcak mevsimde hayvana ihtiyaç olduğun da yakalar. Bu uygulamanın yapıldığı yerlerde yabanda gezen çok at olduğundan tekrar aynı at yakalanamayabilir. Sonuçta ihtiyaç hayvan olduğundan hangi hayvan yakalandığı önemli değildir. Böylece at seneden seneye başka kişilerin hizmetinde kullanılabilir. Bu nedenle bu atların sahibi yoktur. Bu işi ticarete döken iş adamları köylülerin işlerini alt üst eder.
Kalkan, Yılkı atlarının zeki, akıllı, özgürlüklerine düşkün hayvan olduklarını kaydederek şöyle konuştu:’ Osmanlı şehzadelerinin atları, iyi beslenmeleri ve koşuya alışmaları i��in Spil Dağına bırakılıyor, gerektiği zaman da toplanıp eğitilip şehzadelerin hizmetine sunuluyordu. Cumhuriyet döneminde tamamen serbest bırakılan yılkı atları her yıl çoğaldı ve sayıları bugün 2 binlere ulaştığı söyleniyor. Sürü halinde dolaşırlar. Sadece Spil’in değil Türkiye’nin simgesi oldular’.
Daha çok su kaynaklarına yakın bölgelerde görülen Yılkı atları için Şehzadeler Belediyesi atlar için yalak yaptırmış. Kışın yiyecek sıkıntısı çeken atlar çoğu kez şehir merkezine yakın yerleşim yerlerine indiği görülüyor. Şehzadeler Belediye Başkanı Ömer Faruk Akıncı, kışın atların yaşadığı bölgelere yiyecek bıraktıklarını belirtti. Yılkı atlarının ününün yurt dışın dada duyulduğunu aktaran Şehzadeler Belediye Başkanı Ömer Faruk Çelik, bu atları merak eden çok sayıda yerli ve yabancı turisttin Spil Dağı’na turlar düzenlediklerini kaydetti.