Seyda, Mehmet
Osmanlı hükümeti ile İtilaf Devletleri arasında Paris’in banliyölerinden Sevres’de (okunuşu Sevr) imzalanân antlaşmaya verilen ad. Birinci Dünya Savaşı’nın Os- manlı İmparatorluğu ve müttefiklerinin yenilgisiyle so-
Türk yazarı (İstanbul 1919-ay.y. 1986). Lise öğrenimini yarıda bırakarak (1936) gazete muhabirliği, işçilik yapan Mehmet Şeyda, Zonguldak Kömür, Divriği Demir madenleri işletmelerinde (1937-1946), Merzifon’da bir
bankada, İstanbul Belediyesi’nde ve Basın İlan Kuru- mu’nda çalıştı. Çeşitli gazetelerde fıkra yazarlığı yaptı.
Takma adla yazdığı ilk öyküsü (Mum) Yücel dergisinde (1936), kendi adıyla yayınlanan ilk öyküsüyse Yeni Adam dergisinde (1937) yayınlanan Mehmet Şeyda, öykülerinde önceleri gözlemci bir gerçekçilikle Zonguldak yöresinin yaşamı kömüre bağlı insanlarını, Anadolu’yu anlattı; sonra, toplumsal değişiklikler sonucu değer yargılarını yitirmiş kent insanının dünyasını yansıtmayı amaç aldı. Aynı kişilerçevresinde kurulmuş, büyük bir ailenin toplumun gelişmesine paralel serüvenini işlediği romanlarında, ruhsal çözümlemelere ağırlık vererek yeni anlatım biçimleri denedi.
Öyküleri: Zonguldak Hikâyeleri (1962), Başgöz Etme Zamanı (1963; 1964 Sait Faik Hikâye Armağanı), Anahtarcı Salih (1969), Kör Şeytan (1974).
Romanları: Yaş Ağaç (1958), Ne Ekersen C\958; Yunus Nadi Armağanı üçüncülük ödülü), Cinsel Oyun (1966), Bir Gün Büyüyeceksin (1966; 1964 Doğan Kardeş Çocuk Romanı Armağanı), Süeda Hanımın Ortanca Kızı (1970), Yanartaş (2 cilt; 1970 TRT Roman Başarı Ödülü), İhtiyar Gençlik (1971; 1968 May Edebiyat Ödülü), İçe Dönük ve Atak(}973; 1974 TDK Roman Ödülü).
Öbür yapıtları: Karagöz Oyunu (1968 Karacan Armağanı ikincilik ödülü), Edebiyat Dostları (çağdaş 24 yazarın yaşamöyküsü, sanat anlayışı, 1970).
Şeydi Ali Reis: Bk. ALİ REİS, seydİ. _____________
Seyhan
Akdeniz Bölgesi’nde ırmak. Samantı suyu ve Göksu’nun Güllüce dağının güneyinde birleşmesiyle oluşan Seyhan ırmağı (uzunluğu 560 km), Adana ovasında Çakıt suyunu alıp, Adana kentinden geçer; güneybatıya doğru büklümler çizerek akıp, toplam 20 731 km2‘lik bir alanı akaçladıktan sonra , Akdeniz’e dökülür. Çığırı üstünde Seyhan barajı ve hidroelektrik santralı kurulmuştur.