Shaw, George Bernard

Shaw, George Bernard

İrlandalı yazar (Dublin 1856-Ayot Saint Lavvrence, Hertfordshire 1950). Çeşitli işlere girip çıktıktan sonra gazeteciliğe başlayan George Bernard Shavv, toplumcu düşünceleri benimseyerek, bir aydınlar topluluğu olan – Fabian derneğinde etkin görevler aldı ve derneğin ma­nifestosunu yazdı (1884). Toplumsal ve siyasal yapıtlar yayınladı: The İmpossibilityofAnarchisme(Anarşizmin Olanaksızlığı, 1891), Fabianism and the Empire (Fabi- ancılık ve İmparatorluk, 1904), Genç Bir Kadına Sosya­lizm ve Kapitalizm Üstüne Öğütler (An İntelligent Wo- man’s Guide to Socialism and Capitalism, 1928), vb.

60’tan çok tiyatro oyunu yazmış olan Bernard Shaw’un denemeleri ve müzik eleştirileri de ünlüdür. Müzik eleştirilerini Dublin’den Londra’ya göçüşünden (1876) sonra yazmaya başlamış, dönemin müzik yazılarındaki anlaşılmaz terimleri bir yana bırakıp, yazdıklarının daha geniş halk kitleleri tarafından anlaşılmasını sağlamıştır.

Bu arada pek ilgi görmeyen romanlar An Unsocial Socialist [Toplumdan Kaçan Bir Toplumcu, 1884], The İrrational Knot [Akıldışı Bağıntı, 1885], Cashel Byron’s Profession [Cashel Byron’ın Mesleği, 1886]) yazıp, der­gilerde yayınladığı müzik ve sanat eleştirileriyle adını duyurdu. Ama en iyi yapıtlarını tiyatro alanında verip, ilk yapıtlarını (Silahlar ve Kahraman ya da Çikolata As- ker[Arms and the Man, 1894], Candida [1894], Hiç Belli Olmaz [You Never Can Teli, 1895-1896]) “Eğlenceli Oyunlar” genel başlığı altında topladı. Bazı yapıtlarınıy- sa “Sıkıcı Oyunlar” adı altında birleştirdi: Windower’s Houses (Dul Erkeklerin Evleri, 1892), The Philanderer (Çapkın Adam, 1893). Üçüncü bir oyunlar grubunu da, “Püritenler İçin Oyunlar” başlığı altında topladı: The Devil’s Disciple (Şeytanın Çömezi, 1877), Sezar ile Kleopatra (Caesar and Cleopatra, 1901), vb. 1925’te Nobel Edebiyat Ödülü’nü aldı.

1. B. Shavv oyunlarında düşünce ve eylem adamı kimliğini yansıtmıştır: Aşağı yukarı bütün oyunları birsa- va dayanır ve başlarında yeralan uzun önsözler, yaza­rın oyunu hangi amaçla yazdığını açıklayan bir bildiri ni­teliği taşır. Çağın olaylarını anlatan oyunlarını güçlü mi­zah öğeleri, özlü diyaloglarla donatmayı çok iyi başar­mış, geniş betimlemelere yer vererek, hem roman, hem oyun sayılabilecek yepyeni bir edebiyat türü ya­ratmıştır.

Öbür yapıtları: İnsan, Üstün İnsan (Man andSuper- man, 1903), Yüzbaşı Barbara (Majör Barbara, 1905), Doktorun Derdi (The Doctor’s Dilemma, 1906), An- drokles ve Aslan (Androcles and the Lion, 1912), Bir Kadın Yarattım (Pygmalion, 1912), Kırgınlar Evi (The Heartbreak House, 1919), Ermiş Jeanne (Saint Joan, 1923).

Shavv, İrvvin

— 1|————————————— 1————-

ABD’li yazar (New York 1913-Davos, İsviçre 1984). Hemen her türde yazan İrvvin Shavv, öyküleriyle (Short Stories [Kısa Öyküler, 1978] adı altında toplanmıştır), savaş karşıtı tiyatro oyunu Burns the Deadf le (Ölüleri Gömün, 1936), özellikle de, pek çok dile çevrilen Genç Aslanlar (The Young Lions, 1948; 1956’da sine­maya uyarlandı) ün salmıştır.

Sheeler, Charles____________________

ABD’li ressam (Philadelphia 1883-Dobbs Ferry, New York 1965). Başlangıçta fovizmden etkilenen Charles Sheeler, 1913’te bu anlayışa yakın tablolardan oluşan ilk sergisini açtı. Daha sonra, ¹920 yıllarında Shaker

 

 

mobilya fabrikalarının resimlerini çekip, bu görüntüleri resimlerinde kullanarak, modern sanayi görünümleri­nin biçimlerine özgü basitleştirilmiş çizgiler, düzlemler ve hacimlerle, “kübist-gerçekçi” ya da “presizyonizm” diye adlandırılan akımın kurucuları arasında yeraldı.