Siyonizm

Siyonizm

Filistin’de bir Yahudi devleti kurma amacı güden hare­ket. Yahudi halkının Filistin’e dönme umudunun uzan­tısını oluşturan, Yahudilerin İ.Ö. VI. yy’da Babil’den sü­rülmeleriyle başlayan Siyonizm (adı, Musa’nın Tanrı buyruklarını aldığı Kudüs’teki Sion adlı tepeden kay­naklanır), çağlar boyunca dönem dönem alevlenip,

yy’da yeniden canlandı ve Rusya’daki Yahudi düşmanlığından kaçan Harkovlu gençler, Filistin’de bir Yahudi kolonisi kurdular. Yüzyılın sonunda, Theodor Herzl’in çabaları ve Die Welt gazetesinin düzenlediği (1897) Birinci Dünya Siyonist Kongresi’nin (Dünya Si­yonist Örgütü’nü oluşturdu) çalışmalarıyla hareket ge­lişti ve 1901’de Filistin’deki toprakların yeniden satın alınması için Ulusal Yahudi Fonu kuruldu. Filistin’de ulusal bir Yahudi merkezi kurulmasını öngören Balfour Bildirisi’nden (1917) ve bunun San Remo Konferan- sı’nda (1920) benimsenmesinden sonra, Filistin’e göç arttıysa da, Filistin’deki Yahudi, Arap ve İngilizlerin ara­larındaki ilişkiler nedeniyle bu bildirinin uygulanmaya konmasında büyük güçlük çekildi ve Araplar ile Yahu­di’ler arasında birçok çatışma patlak verdi (1929-1938). İkinci Dünya Savaşı sonrasında kurulan aşırı Yahudi ör­gütlerinin (İrgun, Stern grubu), İngilizlere karşı terör ey­lemlerine girişmelerinin ardından, İsrail Devleti’nin ku­rulmasıyla (1948) siyonizm amacına ulaşmış oldu