stafilokok
Mikroskop altında salkım biçiminde görülen Gram pozitif bakteri cinsi. Stafilokok (Bil. a. Staphylococcus) cinsi üyeleri, en sık rastlanan hastalık etkenlerindendirler. Hem havalı, hem havasız ortamda, suda, tozlarda, havada ve toprakta yaşar, kan çıbanı, şirpençe, çeşitli apseler, kulak iltihabı, anjin, zatürree, menenjit, vb. pek çok hastalığa yol açarlar. Besin zehirlenmelerinin çoğunda da rol oynarlar.
Lenin’in ölümünden sonra SSCB‘yi diktatörce yöneten Stalin, bir tarım toplumunu hızla bir sanayi top/umuna dönüştürmeyi sağlayan önlemleri almış, İkinci Dünya Savaşı ’ndan da zaferle çıkmayı başarmıştır. Ama uyguladığı sert baskı yöntemleri, temizlik hareketleri ve terör yüzünden, ölümünden sonra, şiddetle suçlanmıştır.
viç Cugaşvili’dır), Tiflis Meslek Okulu’na girip (1894), gizlice Marx’ın yapıtlarını okudu. Gürcü sosyalist grubuna katıldığı (1898) anlaşılınca okuldan atılıp, Tiflis gözlemevinde memurluk yaptıktan sonra, profesyonel devrimciliğe başladı. Batum’da tutuklanıp (1902), sü- rüldüyse de, kaçarak Tiflis’e döndü (1904) ve Devrimci Sosyal Demokrat İşçi Partisi’nin kurulmasına katıldı. 1905 Rus Devrimi’ne katılıp, Lenin’le tanışarak, Stockholm (Nisan 1906) ve Londra (Mayıs 1907) kongrelerinde büyük toprakların paylaştırılması savını ortaya attı. Tutuklanıp, sürüldüyse (1908-1911) de, yeniden kaçıp, Lenin tarafından Pravda’yı çıkarmakla görevlendirildi. Yeniden tutuklanıp (Mayıs 1912), bir kez daha kaçarak (Haziran) Viyana’ya gitti ve Marksizm ve Millî Mesele (Marksizmi Voprasıy İazikoznaniya) adlı kitabını yayınladı. Kuzey Sibirya’ya sürülüp (23 Şubat 1913), 1917 Rus Devrimi’ne kadar orada kaldı. Devrim’den sonra Politbüro üyeliğine getirilip, Pravda’nın başyazarlığını yaparak, sosyalist ve liberal Kerenskiy hükümetine karşı Ekim ayaklanmasını düzenledi. Halk Komiserleri Meclisi’nde Uluslar komiserliği (1917-1922), daha sonra Savaş Komitesi üyeliği yapıp, Nisan 1922’de parti genel sekreterliğine getirildi. Lenin’in siyasal vasiyetnamesinin, aşırı diktatörce eğiliminden ötürü uzaklaştırılmasını öngörmesine karşın, Lenin ölünce, Zinovyev ve Kamenev’le üçlü yönetimi (“troy- ka”) kurup, sürekli ve evrensel devrimden yana olan Troçki’yle çatıştı ve ona karşı görüşlerini savunduğu Le- ninizmin İlkeleri’ni (Printsiplıy Leninizme, 1924) yayınladı. Komünist Enternasyonal başkanlığına getirilip
(1925) , yavaş yavaş rakiplerini ortadan kaldırarak, polit- büroyu yönetimi altına aldı (1929). SSCB’yi devlete dayalı ve planlı bir üretim siyasetine yöneltip, sanayileşmeyi desteklemek için birçok önlem getirdi. Kirov’un öldürülmesi üstüne (1 Aralık 1934) muhaliflerini ortadan kaldırmaya başlayıp (Kamenev ve Zinovyev 1936’da, mareşal Tuhaçevskiy 1937’de, Buharin ve Rıykov 1938’de), yeni bir Anayasa hazırlatarak (1936), yönetimi bütünüyle ele geçirdi. Hitler Almanyası’yla saldırmazlık paktı imzalayıp (1939), ikinci Dünya Sava- şı’nın başlamasından yararlanarak Polonya’nın doğu kesimini (17 Eylül 1939) ve.Finlandiya (12 Mart 1940) ile Romanya’dan (26 Haziran 1940) birçok toprak parçasını SSCB ordularına işgal ettirdi. Saldırmazlık paktına
karşın Almanya SSCB’ye saldırınca (22 Haziran 1941), Halk Komiserleri Meclisi başkanı olarak bütün yetkileri elinde toplayıp, yurttaşlarından her yeri yakıp yıkarak geri çekilmelerini, düşmanın ardında partizan birlikleri kurmalarını, düşman güçten düşünceye kadar bü taktiğin sürdürülmesini isteui.Sovyetler Birliği|mareşalliğine (Mart 1943) ve en büyük generalliğine (1 Ocak 1945) yükseltilip, Churchill ve Roosevelt’le askerî ve siyasal konferanslara katıldı: Tahran (1943), Yalta (Şubat 1945) ve Potsdam (Temmuz 1945) konferansları, Müttefiklerin korkularını gidermek için Komintern’i dağıtıp,
8 Ağustos 1945’te Japonya’ya da savaş ilan etti. Avrupa’da halk demokrasilerinin kurulmasını sağlayıp, SSCB’nin batı sınırlarının sosyalist devletlerle çevrilmesini sağladı. Ölümünden sonra şiddetle eleştirilip, yoğun bir “stalincilikten kurtulma kampanyası” başlatıldı ve Ekim 1961’de, mumyalanmış cesedi Lenin’in anıt- kabrinden alınarak, rejim ileri gelenlerinin gömüldüğü Kremlin’e aktarıldı.