TERKİBİ BEND, TERCİİ BEND

TERKİBİ BEND, TERCİİ BEND, divan şiirinde gazel uzunluğundaki bendlerle kurulmuş nazım biçimleri. Biçim özellikleri şunlardır: Terkibi bendde, her bend iki parçadan birleşiktir; Vasıta ve terkibhane. Vasıta, bencilerin son beyitleridir. Vasıta beytinin dizeleri kendi aralarında uyaklıdır. Terkibhane, vasıtanın üstündeki beyitlerin bütünüdür. Bunların uyak örgüsü iki çeşittir; a) Bütün dizelerde bir uyak kullanılmaktadır, b) Beyitlerin uyak örgüsü, gazel biçiminde olduğu gibidir. Bu ikinci biçim daha yaygındır. Bendlerde en az 5, en çok 10 beyit bulunur. Birinci bendde kaç beyit varsa, öteki bendlerde de o kadar beyit olması gerekir. Bendlerin sayısı da en az 5, en çok 12 olur. Terkibi bend biçimi ile, felsefi ve toplumsal düşünceler, zamanın kötülüklerinden yakınmalar ve mersiyeler (ağıtlar) yazılmıştır. Terkibi bend ile yazılan şiirlerin en ünlüleri, Baki’nin “Kanuni Mersiyesi”, Bağdatlı Ruhi’nin ‘Terkib”i, Ziya Paşa’nın ‘Terkibi Bend”idir. Terdi bend, terkibi bend gibi, 5-10 be-yitlik bendlerden kurulur. Dize kümelenişi ve uyak düzeni şöyledir: 1)Tercii bendde de, her bend iki parçadan birleşiktir: Vasıta ve tercihane. Vasıta, bndlerin