TERS ORANTI, toplamları ya da çarpımları sabit olan iki çokluk arasındaki orantı. Böyle çokluklara “ters orantılı” denir ve biri azalırken (ya da artarken) öbürü çoğalır (ya da azalır). Örneğin x.y = 12 ise,
12
yazılabilir. Burada y ile x ters orantılıdır (örneğin y=2 iken x=6, y=3 iken x=4 olur, yani y arttıkça x aza-
lır). Benzer biçimde x+y=12 ise, x ve y arasındaki ilişki ters orantılıdır (örneğin y = 2 iken x=10, y=3 iken x=9 olup, biri artarken öbürü azalır). DOĞRU ORANTI
TERSANE, gemilerin yapıldığı ve onarıldığı yerlere verilen ad. Tersane sözcüğü, Arapça’daki “dar ussı-naa” (sanat evi) sözcüğünden gelmektedir. Daha çok savaş gemilerinin onarıldığı ve yapıldığı yerler için tersane; diğer gemiler için “gemi tezgâhı” ya da “havuz” terimleri kullanılmaktadır. Türkler, Selçuklular ve OsmanlIlar döneminde tersaneler kurdular. İlk önemli tersane Yıldırım Bayezit zamanında Gelibolu’da kuruldu. Mısır Seferi’ni tamamlayan Yavuz Sultan Selim’in gerekliliğine inandığı daha büyük bir tersaneyse İstanbul’da inşa edildi. Tersane için saptanan yer, Haliç’teki Aynalıka-vak dolaylarıydı. 18. yüzyılın ikinci yarısında Avrupa’da giderek gelişen gemi yapım tekniklerine ayak uydurabilmek için İstanbul tersanesi daha büyütüldü ve ayrıca gemi yapım tekniklerini öğreten bir okul açıldı. Kızıldeniz’deki siyasal faaliyetlerin sürdürülebilmesi için Süveyş tersanesi de işler duruma getirildi. Tuna Irmağfnda bulundurulan ince Donanma’nın ihtiyaçları için Rusçuk’ta da bir tersane yapıldı. Günümüzde Denizcilik Bankası TAO’ya bağlı tersaneler arasında en büyükleri Haliç Tersanesi, Cami-altı Tersanesi, Hasköy Tersanesi, İs-tinye Tersanesi ve Pendik Tersane-
Testerebalığı
si’dir. Gemlik’te de Deniz Kuvvetleri’ne bağlı bir askeri tersane vardır.
