THEODORAKİS

THEODORAKİS, Mikis (1925 Sakız), Yunanlı besteci. On dört yaşında Patras Konservatuvarı’na girdi. 1943 yılında Atina Konservatuva-rı’na başladı, ancak Alman işgaline karşı direnişçilere katıldığı için tutuklandı (1947-1952). 1953 yılında Paris’e kaçtı. Burada Paris Konserva-tuvarı’na devam etti. 1961 yılında Lambrakis gençlik hareketinin önderi olarak Yunanistan’a döndü. 1963’ te Pire milletvekili seçildi. 1967’deki askeri darbeden sonra Albaylar Cuntası tarafından tutuklandı (1967-1970), bir süre sonra ülke dışına çıkarıldı. Fransa’ya giderek burada _ yaşamaya başladı. 1974’t e askeri yönetimin iktidardan uzaklaştırılmasından sonra Yunanistan’a döndü. 1981’de Dış Komünist Partisi milletvekili seçildi. 1985 yılında Papand-reu hükümetiyle anlaşmazlığa düşünce milletvekilliğinden ayrıldı. 1990 yılında yapılan seçimlerde, siyasal tercihlerini değiştirerek sağcı Yeni Demokrasi Partisi’nin adayı olarak seçimlere katıldı ve partisinin seçimleri kazanmasından sonra yeni kurulan hükümette devlet bakanı oldu. Theodorakis’in müzisyen olarak çok başarılı çalışmaları vardır. Pek çok beste yaptı. Siyasal ve ideolojik görüşlerini yapıtlarına yansıtmıştır. Eluard ve Lorca’nın şiirleri üzerine ezgiler ve şarkılar yazdı. Sahne ve film müzikleri besteledi. Ünlü Yunanlı müzikçi Hacıdakis ile birlikte çağdaş Yunan müziğinin kurucusu sayılır, yapıtlarında Ege adalarının ve Anadolu müziğinin motiflerini ustalıkla birleştirmiş, Türk müziği makamlarından yararlanmıştır. 1958-1959 yıllarında Yunanlı şair Rit-sos’un şiirlerini buzuki için düzenle-
di. Türk sanatçısı Zülfü Livaneli ve Yunanlı başarılı yorumcu Maria Fa-randouri ile birlikte Türkiye’de ve Yunanistan’da çok başarılı konserler verdi. 1957 yılında Moskova Şos-takoviç Şenliği’nde, Altın Madalya, 1961 Atina Popüler Şarkı Şenliği’n-de birincilik, 1963’te ise Sibelius Ödülü’nü kazandı. Ayrıca birçok ülkede halk konserleri verdi. Başlıca yapıtları: “Poemes d’Eluard” (Elu-ard’dan Şiirler, 1950), “Antigone” (bale, 1958), “Epitaphios” (şarkılar, 1959), “Phoenician Women” (Fenikeli Kadınlar, tiyatro müziği, 1960), “Zorba the Greek” (Zorba film müziği, 1962), “Canto General” (1972), “Z” (Ölümsüz, film müziği, 1973), “E-tat de siege” (Sıkıyönetim, film müziği, 1973).
THEODORİCH I (454, ?-526 Ravenna), Ostrogot kralı. Gençliğini rehine olarak İstanbul’da geçirdi (461-471). Babasından sonra 474’te tahta çıktı. Doğu Roma İmparatoru Zeno’ nun, rakibi Basiliskos’u yenmesine yardım etti (476) ve Zeno tarafından evlat edinildi. 484’te halkının bugünkü Bulgaristan ve 489’da İtalya’y^oçûnTyonettr^gsTe rakibi Odoaker’i öldürerek İtalya’yı aldı. Dalmaçya, Tannonia’ya, Noricum’ a, Raetia’ya egemen oldu. İktidarını imparator Anastasios’a kabul ettirdi. Ravenna’ya yerleşti. Bu kenti anıtlarla süsledi. Batı başkentlerini etkisi altına aldı. Barbar krallıklarını da egemenliği altına almak amacıyla kızlarını bu krallarla evlendirdi. Kendisi de Kral Clovis’in kız kardeşiyle evlendi (493). Franklardan Provence’ ı aldı (508-509). Sonra Druen-tia ile Druma ırmakları arasındaki bölgeyi ele geçirdi (523). Saltanatının zirvesine ulaşan Theodorich, fiilen Batı Roma imparatoru olmak için çalıştıysa da başaramadı.
THEODOSİOS I ya da THEODOSİ-US I, Büyük (347 Çauca/İspan-ya-395 Milano), Roma imparatoru. 379’da Valens’in yerine Doğu Roma imparatoru oldu ve İstanbul’a geldi. Sürekli huzursuzluk çıkaran Gotlar ile anlaşmayı ve Gotların imparatorluk sınırları içinde yerleştirilmesini uygun gördü. Doğu komşu-
larıyla iyi geçinmeye çalışarak ülkesinin bütünlüğünü korudu. Daha çok İstanbul’un bayındırlığıyla uğraştı. Bu arada din konusunda kesin tavır alarak Hıristiyanlığın devlet dini olmasını sağladı ve puta tapanlarla mücadele etti; bunlara ağır cezalar getirdi. Doğu Roma imparatoru olarak Batı Roma İmparatorlu-ğu’nun işlerine karışmak istememesine karşın Maksimus’un İmparator Gratianos’u öldürtmesinden sonra müdahaleci bir tavır aldı (383). Önce Maksimus’u Batı Roma imparatoru olarak kabul etti, sonra II. Va-lentinianos’un kız kardeşiyle evlendi ve bu aileyi İtalya’dan uzaklaştırmış olan Maksimus’a savaş açtı (387). Maksimus 388’de öldürüldü. 394’te de Eugenius’a karşı yaptığı savaştan da galip çıkınca bütün Roma İmparatorluğu’nda söz sahibi oldu. Ölümünden kısa bir süre önce de imparatorluğu iki oğlu Honörios (Batı Roma) ve Arkadios (Doğu Roma) arasında paylaştırdı.
THEODOSİOS II ya da THEODO-SİUS II (401 Konstantinopolis / bu-günkü İstanbul-450 Konstantinopolis), Doğu Roma (Bizans) imparatoru. 408-450 yılları arasında hüküm sürdü. İktidarı sırasında değişik zamanlarda Afrika’daki Vandallara, Perslere ve Hunlara karşı askeri saldırılar düzenledi. 422 ve 447 yıllarında Persler yenilgiye uğratıldıysa da, Afrika’daki Roma topraklarının çoğunu işgal etmiş olan Vandallara karşı bir başarı sağlanamadı. Döneminde İstanbul’un çevresine bir duvar inşa edildi (413); 425 yılında Konstantinopolis Üniversitesi kuruldu ve Theodosios Yasaları yapıldı (435-438).