TROÇKİ (1879 İvanovka/Ukrayna- ‘ 1940 Coyoacan/Meksika), Rus devrimcisi ve siyaset adamı. Asıl adı Lev Davidoviç Bronştayn’dır. UkraynalI zengin bir Yahudi çiftçinin oğluydu. Ortaöğrenimini Odessa’da yaptı ve devrimci hareketle ilgilendi. 1898’de tehlikeli bir ajitatör olduğu
Troçki
gerekçesiyle tutuklandı, daha sonra da Sibirya’ya sürgün edildi. Sürgün sırasında Sosyal Demokrat Parti’ye girdi. 1902’de İsviçre’ye kaçan Troçki, orada diğer Sosyal Demokrat liderlerle buluştu. 1903’teki ayrılıkta, Menşeviklerin yanında yer aldı; görüşlerini, yazdığı çeşitli yazılarla dile getirdi. 1905 Devrimi sırasında Rusya’ya döndü ve Kasım-Aralık genel grevleri sırasında St. Petersburg Sovyeti’nin yöneticisi olarak ulusal ün kazandı. Devrimin başarısızlığa uğramasından sonra tutuklanarak yeniden Sibirya’ya sürülen Troçki. ikinci kez yurtdışına kaçtı. 1917 Şubat Devrimi’nden sonra New York’ tan Rusya’ya döndü ve diğer bazı sol kanat Menşevikler île birlikte 1917 Ağustos ayında Bolşevik Par-ti’ye katıldı. Petrograd Sovyeti’nin başkanlığına seçildi. Sovyet’in askeri komitesindeki çalışmalarıyla, 1917 Kasım (Ekim) ayında iktidarın ele geçirilmesinde önemli rol oynadı. Devrimden hemen sonra kurulan Sovyet hükümetinde Dışişleri Komiserliği’ne getirilen Troçki, Brest-Litovsk Barış Görüşmeleri’n-de ülkesini temsil eti. Antlaşma koşullarına karşı çıkarak görevinden ayrıldı. Savaş komiserliği görevini yürüttü. Bu görevi sırasında, Kızıl Ordu’yu oluşturdu. İç Savaş sırasında (1918-1920), askeri konularda tam yetkili kılındı. 1924 yılında Troçki, rakipleri tarafından “Leninizm” den bir sapma olarak nitelenen Troçkizm ile suçlandı, 1925’te de askeri komiserlik görevinden alındı. 1926-1927 yıllarında Zinovyev ve Kamenev ile birleşerek parti içindeki eski gücünü kazanmayı amaçladıy-sa da, Stalin karşısında başarılı olamadı. 1927 yılının sonbaharında, T roçkistler Komünist Parti’den atıldı-
lar, Troçki de 1928 Ocak ayında Alma Ata’ya sürgüne gönderildi. 1929’da SSCB’den kovuldu. Bu tarihten 1933 yılına dek Türkiye’de yaşayan Troçki, daha sonra Fransa’ya gitti. Gerek SSCB içinde, gerekse Avrupa’daki komünist partilerde, Stalin’e ve politikalarına karşı1 bir muhalefet oluşması için çaba gösterdi. 1934 yılında, Avrupa’nın birçok ülkesinde Troçkist partiler kuruldu. Dördüncü Enternasyonal oluşturuldu. Sovyet hükümeti tarafından 1935’te Fransa’dan Norveç’e, 1936’da da Meksika’ya gitmeye zorlanan Troçki, anti-Sovyet bir komplonun düzenleyicisi olarak suçlandı. SSCB’deki yandaşları 1936-1938 Moskova Mahkemeleri’n-de yargılandı ve çoğu ölüme mahkûm edildi. Troçki, 1940 yılında, GPU ajanı olduğu tahmin edilen Ra-mon Mercader adlı bir İspanyol tarafından öldürüldü. 1989 yılında SSCB’de aklanarak itibarı iade edildi.
TROMBON, pirinçten nefesli bir çalgı. Sürgülü ve pistonlu olmak üzere iki çeşiti vardır. U şeklinde iç içe geçmiş iki borudan birinin geri itilip çekilmesiyle çalınır. Trombon genellikle senfonik orkestralarda ve klasik müzik topluluklarınca kullanılır.
