Üç Kuyruklu Kuyrukluyıldız
Geçtiğimiz yılın en önemli olayı Mart sonundan Mayıs’a kadar kuzeybatı semalarında parıldayan Hale-Bopp kuyrukluyıldızının ziyaretiydi. 1811 ‘in Büyük Kuyrukluyıldız’ından (Great Comet) beri şehirlerin kirli havasında bile görünen en büyük ve en parlak kuyrukluyıldızdı, ilk olarak, çok deneyimli iki gözlemci olan Alan Hal; ve Thomas Bopp tarafır dan 1995 yılı Temmı ’ undu ^¡/¡t nen ku\ ııkluyıldız, ki \ıl Dünya’y parıltılar carak ue*.’ Gökbilin kulüpleri H e-Bopp pan leri düzenlerken, amatör fotoğrafçılar İnterneti kendi fotoğraflarıyla doldurdu. Bambaşka bir bağlamda ise New Age (Yeni Çağ) tarikatının fanatik üyeleri daha yüksek bir varlık mertebesine ulaşmak amacıyla toplu intiharlarda bulundu.
Koparılan bu şamata içinde gökbilim neredeyse ikinci plana itildi. Ama Hale-Bopp bilimsel açıdan da ilgi çekiciydi; üç kuyruğu olduğu görülen ilk kuyrukluyıldızdı.
En tembel gözlemcinin bile farke-debileceği parlak toz kuyruğun yanında, birazcık çabayla iyonlaşmış gaz kuyruğu da gözlenebiliyordu. Üçüncü bir kuyrukla ilgili bir rapor 18 Ni-san’da Kanarya Adaları’nda bulunan Isaac Newton Teleskop grubunda çalışan Avrupalı gökbilimcilerden geldi. Onların kuvrukyıldız görüntüleri, in-r-e. 7;ıvıf 18 milvon kn uzunluğu ve r j,enışlığ de, Güneş nde vc tan men sodvuı ’ –¡usan 1 \urme » ‘¡r .sruiiu «ci, v.ivjnvurj Mayıs a l>adar diğer gı KDilımcıier l; kuyrukluyıldızın görüntülerini olu turmuş ’ e sodyum kuyruğunu gömmüşlerdi. Ama onların bulduğu kuyruk aynı şekilde ve boyutta değildi. Boston Üniversitesi, kendi verilerinde bu kuyruğun toz kuyruk boyutunda olduğu ve kuyrukyıldızın başından ayrılırken daha da genişlediği ve ha-fıfden kıvrıldığını söylüyordu.
Avrupa grubu, kuyruğun çekirdekten açığa çıkan sodyum katma-
nından kaynaklandığını iddia ediyor. Ama bu süreçte dar bir kuyruk olması gerektiği söylenerek Boston grubu başta bir kuram ortaya koyuyor. Sodyum atomları kuyrukluyıldızın geniş toz kuyruğundaki tozlardan geliyor. Tozlar Güneş’in çekim kuvvetiyle kuyrukluyıldızın çekirdeğinin arkasında bükülen bir kuyruk oluşturulan daha hafif olan sodyum atomları f jiineş in -advasyon b mandan d: ha îazıa KÜenerek ( nes ten ./
X V ¡t , ..
Dır K.u\rı iv oıuşturuuı,..
Gökbilimciler göklerimizdeki ht r kuyrukluyıldızda gizli sodyum kuyrukları bulmayı beklemiyor. Geçen yılın kuyrukluyıldızı Hyakutake’de sodyum kuyruğu yoktu. Daha fazla toz içeren kuyrukluyıldızlardan daha fazla sodyum beklenebilir. Hyakuta-ke ise gaza dönüşen buzdan oluşmuştu ve o yüzden çok az sodyum görüldü.