YELKOVANKUŞU.

Yelkovankuşları albatros ve borankuşlarma akraba deniz kuşlarıdır {bak. ALBATROS; Borankuşu). Yaşamlarını he-

men hemen tümüyle denizde geçiren bu kuşlar kıyılara yalnız üreme mevsiminde döner. Genellikle üst bölümleri koyu kahverengi ya da siyah, alt bölümleri beyazdır. Aralarında tümüyle koyu renk ya da tepesi beyaz tüylü olanlar da vardır. Ayaklan perdeli, bacakları oldukça güçsüz, gagalan uzunca ve kanca uçludur. Kanatlarını gergin biçimde iki yana doğru açarak dalgalar üstünde topluca süzülürler.
Yelkovankuşları yuvalarını koloniler halinde ve genellikle açık denizlere dağılmış adalardaki oyuklara yaparlar. Yuvalarda çoğu kez birer yumurta bulunur. Yavrularını besledikleri akşam saatlerinde bu yuvalardan büyük bir gürültü yükselir. Yelkovankuşları
Bayağı yelkovan dalgalara değecekmiş gibi alçaktan süzülerekbeslenme.uçuşiarı yapar
kanca^ uçlu gagalarmın yardımıyla: denizin yüzeye yakın sularından balıkları ve kalamar gibi, yumuşakçaları kaparak beslenir.

En iyi bilinen türlerinden bayağı yelkovanın (Puffinus puffinus) değişik coğrafi bölgelere dağılmış birçok alttürü vardır. Bunların Puffinus puffinus yelkouan bilimsel adıyla tanınan alttürü Akdeniz’in doğu kesimlerine yayılmıştır. Türkiye’de en çok İstanbul ve Çanakkale boğazlarında sürüler halinde beslenme uçuşları yaparken görülebilir.
İnce gagalı ya da kısa kuyruklu yelkovan {Puffinus tenuirostris) Bass Boğazı’ndaki adalarda, Avustralya ve Tasmanya’da ürer. Yıhn geri kalan bölümünde sekiz biçiminde çok uzun bir rota çizerken Büyük Okyanus’un batı kıyıları boyunca kuzeye doğru çıkar, Alaska’dan Amerika’nın batı kıyılan boyunca güneye doğru iner ve gene Büyük Okyanus’u aşarak Avustralya’ya döner. Bu kuş, eti ve yağı için çok sayıda öldürülmektedir, isli
yelkovan {Puffinus griseus) geniş koloniler halinde yaşadığı Yeni Zelanda’nın Stevvart Adası çevresinde Maoriler tarafından yenmektedir.