Yolcu ve Yük Barındırma

Modern bir havalimanında yollular için gerekli bina ve gereçlerin çok iyi bir biçimde tasarımlan-iınlması gerekir. Yolcular için gerekli servisler şöyle sıralanabilir: çeşitli hava yollarının yer ayırtma ve bilet kontrol gişeleri, bagaj servisi, gümrük vergisinden muaf satış mağazaları, yolcu bekleme salonları, lokantalar, pasaport kontrol ve gümrük servisleri ve araba park alanları. Bütün bunlar hemen her dakika inip kalkan dev uçakların taşıdığı bütün yolculara cevap verecek biçimde tasarımlandırılmalı-dır. Yükler için gerekli olan servislerse, arabaların yük boşaltmak için girebilecekleri kapalı alanlar, yer ayırma gişeleri, depolar, gümrük servisidir. Ayrıca havalimanı polisi, itfaiye ve cankurtaran servisi için de yeterli yer ayrılmış olmalıdır.

Hava trafiğini kontrol eden gereçler, modern bir hava limanında önemli bir yer tutar. Kontrol kulesinin konumu, burada çalışanların iyi havada tüm pistleri görebilecekleri bir yerde olmalıdır. Işık-
landırma, geceleri kuleden pistlerin kolayca denetlenebileceği gibi yapılmalıdır. Ayrıca havalimanı, gece gelmekte olan pilotların uzaktan kolayca seçebilecekleri gibi aydınlatılmalı, pistler iniş ve kalkışlarda pilotlara rahat görüş olanağı sağlayacak biçimde ışıklandırıl-malıdır. Kontrol kulesi ile gerek havada, gerekse yerdeki bütün uçakların pilotları arasında sürekli haberleşmeyi sağlayan bir radyo telsiz bağlantısının bulunması gerekir.

Görüş uzaklığının düşük olduğu durumlarda, inişlerde kulenin pilota yardım etmesi gerekli olmaktadır. Kör inişler için radyo sinyallerinden yararlanılır. Kulede çalışanların karanlıkta ve siste uçağı «görebilmeleri» için radar bağlantısı kurulur.

Hava limanları aynı zamanda güvenli yerler olmalıdır. Son zamanlarda uçak kaçırma olasılığına karşı alınan bir güvenlik önlemi, yolcuların uçağa binmeden önce uzun uzadıya aranmasıdır. Bu aramalar havalimanı görevlileri tarafından elektronik aygıtlar aracılığıyla yapılır. Havalimanı aydınlatma sistemi pilotların kötü hava koşullarında ve karanlıkta güven içinde inip kalkmalarına olanak sağlar.
ayrıca bak:
134 Modern hava taşıtları
82 Hafriyat makinaları
128 Geleceğin demiryolları

iyi bir havalimanı,

uçaklara, rüzgar yönünde iniş ve kalkış olanağı verir. Buradaki plan, Londra Heathrovv havalima-
nının temelini göster- rekli görülen hemen

mektedir. Günümüzün her yerde yapılabil-

ağır uçakları, çakışan mektedir.

rüzgarlardan çok da- Günümüzdeki en

ha az etkilendiklerin- uzun pist 3900

den, artık pistler ge- metredir.
1 Kontrol kulesi

2 Uçağa binilen yerler

3 Kargo

4 Hangarlar

5 Başlıca pistler

6 Radar „
biçimde yapılır. Şemada uçağa gidiş [1] ve geliş [2] traiiği, park alanları [3]..
gümrük (4|. bagaj [5] ve lokanta alanları [6] gösterilmiştir.
5) Chicago’nun Uluslararası O’Hare hava limanı, dünyada hava trafiğinin en yoğun olduğu

biridir, iki iç hatlar

[1] ve bir uluslararası

[2] terminali vardır. Diğer servisleri arasında bir otel [3], araba parkı [4.5], restoran, pasaport kontrol servisleri. gümrük servisleri. kargo yükleme boşaltma gereçleri

yer alır
la teker teker bağlantı kurulup, bir küme oluşturmaları sağlanır [4]. Bu küme içindeki uçaklar, birbiri ardından oval daireler çizerek ve radyo sinyalleriyle sürekli denetlenerek yavaş yavaş alçalırlar [5]. Günümüzdeki yoğun hava trafiği, kalkış ve inişlerde küme denetimini gerekli kılmaktadır; kalkış ve iniş için sıraya girenlerin küme içinde kalmaları zaman kaybını önler. Yere yaklaşan pilot, radyo sinyalleri aracılığıyla yeri belirlenen piste en kötü hava koşullarında bile rahat bir iniş yapabilir. Havaalanı denetleme radarı [6] yoğun siste bile alanı tümüyle «görebilir» ve kontrol kulesi görevlileri [7] alıcı verici aracılığıyla uçakların bütün hareketlerini denetleyebilirler.
nusunda bilgi veren, çok yüksek frekanslı elektronik araçları (VOR) da içerir [1].
4) Uçak kumanda gereçleri. uçuş rotalarının çakıştığı noktalarda yön ve uzaklık ko-
Radar (2] tarafından düzenlenen trafik, denetleme radarıyla [3] yürütülür. Uçaklar-
6) Modern havalimanı

terminalleri çok sayıda yolcu ve bagaj hizmetlerini görecek