YUSUF NEBHÂNI,

İslâm âlimlerinin büyüklerinden.
İsmi Yusuf bin İsmail bin Yusuf Nebhânidir. 1849
(H. 1265) senesinde Hayfa’da Eczim köyünde doğdu.
1932 (H.1350)’de Beyrut’ta vefat etti. Mısır’da Câmi’ül Ezher medresesini bitirdi. İlimde
yetiştikten sonra çok kıymetli kitaplar yazdı. Şam’da
kadılık, Beyrut’ta hukuk muhakemesi reisliği yaptı.
Çeşitli şehirleri gezdi ve İstanbul’a geldi. Zamanın
büyük âlimi Seyyid Fehim Arvasi’yi hac yolculuğu sırasında
görüp,elini öperek sohbetinde bulundu. Uzun
seneler Medine’de kalıp incelemeler yaptı. Topladığı
bilgileri yaymak için çok kıymetli kırk yedi kitap yazdı.
Eserleri, (el-Feth-ul kebir); ondörtbin dörtyüzelli
hadisi şerifi harf sırasına göre yazdığı bu eseri üç ciltdir.
(Câmi’u kerâmat-il evliyâ) adlı eseri iki cilt olup, binlerce
evliyânın kerametini isim sırasıyla yazmıştır. Bu
kitabın kenarındaki risalede de kerametin hak olduğu
delillerle anlatılmaktadır. Kıymetli eserlerinden biri de
(Şevâhid-ül hak) kitabıdır. Bu eseri 570 sahife olup, 450
sahifesi ibni Teymiyeye ve Vehhabiler hakkında reddiyedir.
120 sahifesinde de Eshâb-ı kirâmın üstünlükleri
anlatılmaktadır.
Yûsuf Nebhânî’nin bu kitabı, İbni Teymiyyeyi ve
onun yolunda olanları red etmekte, onların inançlarının
bozuk olduğunu vesikalarla ispat etmektedir. Câmi-ülezher
profeasörlerinden allâme Şeyh Ali Muhammed
Beblâvi Mâliki, allâme Şeyh Abdurrahman Şerbînî,
Şeyhahmed Hüseyin Şâfıi, Şeyh Ahmed Besyânı Hanbeli,
ârif allâme Süleyman Şübâvâı Şâfıi, Şeyh Abdülkâ-
dir -Râfii ve ayrıca Mısır baş müftisi allâme Bekr
Muhammed Sadefı hanefi, müderris allâme Muhammed
Abdülhayy Ketâni İdrisi Fasi, allâme Seyyid
Ahmed bey Şâfıi, allâme Şeyh Sâid-i Mûcî Şâfiî, allâme
Şeyh Muhammed Halebî Şâfiî ve daha birçok Ehli Sünnet
âlimleri, (Şevâhid-ül hak) kitabını beğenmişler,
uzun yazılar ile övmüşlerdir.
(Huccet-üllahi alel âlemin fi mu’cizâtı Seyyid-il mürselin)
adlı kitabı Peygamberimizin (s.a.v.) mucizelerini
çok güzel anlatan bir eserdir. Bir diğer eseri de (elEnvar-ül
Muhammediyye) kitabı olup, Peygamberimizin
(s.a.v) hayatını anlatmaktadır. Bu eserinin İhlâs
A.Ş. tarafından ofset baskısı yapılmıştır. Bunlardan
başka (es-Sihâm-üs-Sâibe), (Seâdet-üd-dâreyn) gibi bir çok kıymetli eseri vardır.