BSP testi bak. bromsülfoftalein testi BTU, tam adı Br it is h t h e r m a l u n it (İngiliz Isıl Birimi), İngiliz sisteminin ısıl sığa birimi. 1956’da tanımlanarak uygulamaya konulan birim, 1055 joule ya da 252 gramkaloriye eşittir. Önceleri 1 pound (454 gr) suyun sıcaklığını 1°F yükseltmek için gerekli ısı miktarı olarak tanımlanıyordu. Ama gerekli ısı ...

Brzozowski, Stanis&w Leopold (d. 28 Haziran 1878, Chelm yakınlarında Maziarnia, Polonya Krallığı – ö. 30 Nisan 1911, Floransa), edebiyat eleştirisinde Marksist ölçütler uygulayan PolonyalI eleştirmen, romancı ve oyun yazarı. Pfomienie (1908; Alevler) adlı romanında gizli örgüt Zemlya i Volya (Toprak ve Özgürlük) ile bağlantılı olarak Rus devrimci hareketlerinin öyküsünü anlattı. Konuyu geniş bir arka plana yerleştiren yazar, Avrupa’daki devrimci hareketlerle, ...

Brzeg, Almanca b r ie g , Polonya’nın güneybatısında, Opole ilinde (wojewödztwo) Oder Irmağının batı kesimindeki yüksek kayalık bölgede kent. Prens I. Ludwik’in şatosunu yaptırdığı 14. yüzyıldan başlayarak Silezya’nın önemli bir kenti olan Brzeg, 1311’den 1675’e değin Brzeg Düklüğü’nü yöneten Piast ailesinin yurduydu. 16. yüzyılda Silezya’da Rönesans’ın merkezi oldu. 17 ve 18. yüzyıllarda üstün basım sanayisiyle ün yapmıştı. 19. yüzyılda ...

Brynner, Yul, asıl adı t a i c e h a n (d. 11 Temmuz 1920, Sahalin Adası, SSCB – ö. 10 Ekim 1985, New York kenti), özellikle The King and /Maki (Kral ve Ben) Siyam kralı rolüyle anımsanan ABD’li tiyatro ve sinema oyuncusu. Moğol bir maden mühendisi ile Rumen bir Çingenenin oğlu olan Brynner 13 yaşındayken bir gece kulübünde ...

Brygos, b r y g u s olarak da yazılır, İ Ö 6 . yüzyıl sonlan ile erken 5. yüzyılda üretilen kırmızı figürlü çömleklerin üstünde görülen imza. Çömlekçinin mi yoksa ressamın mı imzası olduğu bilinmediği için, hem Brygos Çömlekçisi, hem de Brygos Ressamı tanımlannı kullanmak âdet olmuştur. Brygos Ressamı’nın en önemli yapıtı, bugün Paris’te Louvre Müzesi’nde bulunan ve Brygos Kabı ...

Bryggman, Erik (d. 2 Temmuz 1891 – ö. 21 Aralık 1955, Turku, Finlandiya), İşlevselcilik akımının Fin mimarlığına girmesinde önemli rol oynayan mimar. Mimarlık eğitimini Turku Güzel Sanatlar Demeği Tasarım Okulu ve Helsinki Turku Mezarlığı Şapeli, Erik Bryggman, 1938-41, Rnland’ıya Museum of Finnish Architecture, Helsinki; fotoQraf, V.A. Vahlstrom Politeknik Okulu’nda yaparak 1916’da mezun oldu. Kısa bir süre sonra, aralarında Helsinki Savaş ...

Bryennios, Philottıeos (d. 1833, İstanbul – ö. 1914, İstanbul), Hıristiyanlığın ilk dö­ nemlerine ilişkin önemli bir belge olan Didakhe’nin yazma metnini ortaya çıkarmış Ortodoks ilahiyatçı ve metropolit. Heybeliada Rum Papaz Mektebi’nden sonra Münih ve Leipzig üniversitelerinde öğrenim gördü. Heybeliada’daki okula 1861’de öğretmen, 1863’te de müdür olarak atandı. 1867-75 arasında İstanbul’da Fener Rum Mekteb-i Kebiri’nin (Patrikhane Akademisi) müdürlüğüne getirildi; 1875’te Yunanistan’da ...

Bryant, William Cullen (d. 3 Kasım 1794, Cummington, Massachusetts – ö. 12 Haziran 1878, New York kenti), ABD’li doğa şairi. Daha çok “Thanatopsis” adlı şiiriyle William Cullen Bryant, Daniel Huntington’un yağlıboya çalışmasından ayrıntı, 1866; Brooklyn Müzesi Brooklyn Museum, New York tanınır. New York’ta çıkan Evening Post gazetesinde 50 yıl süreyle yayın yönetmenli­ ği yapmıştır. İlk Püriten göçmen ailelerden birinden gelen ...

Bryant, William Cullen 44 Bryant, I. Dünya Savaşı’nda Harrow’daki öğrenimini yanda bırakarak Kraliyet Hava Kuvvetleri’ne (RAF) katıldı ve ilk İngiliz pilotlan arasında yer aldı. Oxford’dan mezun olduktan sonra 1923-25 arasında Cambridge Uygulamalı Sanatlar ve Teknoloji Okulu müdürlüğü yaptı. Ardından Oxford’ un üniversite dışı eğitim bölümünde tarih dersleri verdi (1925-36). İlk yapıtları Kral II. Charles (1931) ile Macaulay’e (1932) ait yaşamöyküleriydi. ...

Bryant, Sir A rthur (Wynne Morgan) (d. 18 Şubat 1899, Dersingham, Norfolk – Ö. 2 Ocak 1985, Salisbury, Wiltshire, İngiltere), İngiliz tarihçi ve yaşamöyküsü yazarı. Samuel Pepys’in yaşamına ilişkin üç ciltlik yapıtıyla (1933, 1935, 1938) tanınmıştır. Destansı bir akıcılık taşıyan tarih kitapları geniş bir okuyucu kitlesi bulmuştur. Yakla­ şımının tipik örneği, II. Dünya Savaşı sırasında The Years of Endurance, 1793- ...

Bryansk, b r I a n s k olarak da yazılır, Rus Sovyet Federe Sosyalist Cumhuriyeti’nin batısında Bryansk yönetim biriminin (oblast) merkezi kent. Desna Irmağı kıyısında ve Bolva Irmağı ile birleşme noktasının hemen altında yer alır. Tarihte ilk kez 1146’da adından söz edilen Bryansk, Moskova-Ukrayna ticaret yolu üzerinde önemli bir stratejik ve coğrafik konum taşıyordu. 16. yüzyılda Rusya’nın güney sımnnda ...

Bryan-Chamorro Antlaşması, ABD ve Nikaragua arasında imzalanan antlaşma (5 Ağustos 1914). ABD antlaşma ile, Nikaragua’da bir kanal açma, Fonseca Körfezinde deniz üssü kurma ve Antiller’deki Islas del Maiz’i (Mısır Adalan) uzun süre 43 Bryant, Sir Arthur kiralama haklannı elde etti. Ama Nikara- [ gua’ya komşu devletler, güvenliklerini tehli- j keye soktuğu gerekçesiyle antlaşmaya karşı I çıktılar. Orta Amerika Adalet Mahkemesi’ ...

Bryan, William Jennings (d. 19 Mart 1860, Salem, Illinois – ö. 26 Temmuz 1925, Dayton, Tennessee, ABD), Demokrat Parti ve Popülist Hareket önderi. Üç kez (1896, 1900, 1908) ABD başkanlığı için aday William Jennings Bryan, y. 1908 Library of Congress, Washington, D.C. olmasına karşın seçilememiştir. Düşmanlannın hırslı bir demagog, yandaşlanmn ise liberal davalann savunucusu olarak nitelendirdiği Bryan, senatörlerin halk tarafından ...

Bryan, K irk (d. 22 Temmuz 1888, Albuquerque, New Mexico – ö. 22 Ağustos 1950, Cody, Wyoming, ABD), ABD’li jeolog ve jeomorfoloji uzmanı. Kurak iklimlerdeki yüzey şekillerini oluşturan etkenlerin açıklanmasına yönelik çalışmalara öncülük etmiş ve pedimentlerin (çöl aşınması sonucu dağ eteklerinde oluşan düzlükler) önemini vurgulamıştır. 1912-26 arasında ABD Jeoloji Araştırma Kurumu’nda çalışan Bryan, kurak ve yan kurak bölgelerdeki su kaynaklanna ...

Bryan, ABD’de, Texas eyaletinin ortado- ğusundaki Brazos ilinin 1843’ten beri merkezi olan kent. Houston’un 159 km kuzeybatısındadır. İlk kez 1820’lerde yerleşilen kent resmen 1855’te kuruldu. Adını William Joel Bryan’dan almıştır. Arazi Bryan’a, I Texas’in babası olarak bilinen dayısı Stephen F. Austin’den kalmıştı. Ekonomi, pamuk ekimine, mandıracılığa ve kümes hayvancılığına dayanır. Ailen’ Akademisi (1886) Bryan’da, Texas Tarım ve Mühendislik Üniversitesi (1876) ...

Brütalizm, 1950’lerin ortalarından başlayarak 1970’lerin sonuna değin süren bir mimarlık yönelimi. Brütalizm doğrultusunda çalışan mimarların ana amacı, yapıyı, karşı­ ladığı işlevlerin dışarıdan da anlaşılabileceği gibi biçimlendirmek, taşıyıcı öğeleri ve malzemeyi üstlerini örtmeden, gizlemeden kullanmak ve bütün bunlan bir anlatım aracı olarak ele almaktır. 1920’lerden 1950’lere değin geçerliliğini koruyan Uluslararası Üslup(*) genelde yapının işlev düzenini dıştan algılanamayacak biçimde prizmatik bir kitle ...

Brüning, Heinrich (d. Kasım 1885, Münster, Almanya – ö. 30 Mart 1970, Norwich, Vermont, ABD), Adolf Hitler’in iktidara gelişinden kısa süre önce, Mart 1930 – Mayıs 1932 arasında şansölye ve dışişleri bakanı olan tutucu Alman devlet adamı. Ülkenin ekonomik sorunlarını çözmeyi ba­ şaramamış, Reichstag’ı (Parlamento) görmezlikten gelerek ve ülkeyi başkanlık kararnameleri ile yöneterek sağcı diktatörlüğe doğru gidişi hızlandırmıştır. Katolik olan ...

brülör, y a G y a k i c i s i olarak da bilinir, yakıt yağı ile havanın uygun oranlarda karıştırılarak yakılması ilkesi uyarınca çalışan ısıtma aygıtı. Çoğu brülörde, basınç yardımıyla püskürtme memesine gönderilen yakıt, burada küçük damlacıklar durumuna dönüşerek, vantilatörden gelen havayla karışır. Brülörün ucundan koni biçiminde püsküren yakıt, bu arada bir ateşleme bujisinin sağladığı kıvılcımla yakılır. Aygıtın ...

Brüksel lahanası (Brassica oleracea’nin gemmifera çeşidi), turpgiller (Brassicaceae) familyasından, Avrupa ve ABD’de geniş çapta yetiştirilen küçük bir lahana çeşidi. Fide halindeyken ve yeni gelişirken lahanaya çok benzer; ama sonradan ana gövde 60-90 cm uzunluğa kadar büyür ve gövde Brüksel lahanası Derek Fell boyunca yaprakların koltuğundan çıkan tomurcuklar küçük başçıklara dönüşür. Lahanaya çok benzeyen bu küçük başçıklar 25-40 mm çapındadır. Brüksel ...

Brüksel Antlaşması, re s m î a d ı İk t is a d i, SOSYAL VE KÜLTÜREL İŞBİRLİĞİ VE ORTAK SAVUNMA a n t l a ş m a s i, Belçika, Hollanda, Lüksemburg ile Fransa ve Ingiltere arasında Brüksel’de imzalanan işbirliği ve ortak savunma antlaşması (17 Mart 1948). Belçika, Hollanda ve Lüksemburg, 5 Eylül 1944’te imzaladıkları Londra Gümrük ...