Avrupa’nın kurtuluşu her yanda birtakım siyasî meseleler ortaya
çıkardı ve bunların çözümü galipler arasında ancak tasarlanabildi;
nihayet orduların mütareke anındaki durumu, ufak tefek
düzeltmelerle (Amerikalıların Orta Elbe’den ve Çekoslovakya’dan
çekilmeleri), batılı müttefiklerin ve S.S.C.B.’nin savaş sonrası
siyasî nüfuz bölgelerini tayin etti. Bu arada ilk değişiklikler
Doğu Avrupa’da görüldü: Türkiye’nin müttefik gemilerine
Boğazları açması (13 ocak), Lublin Polonya hükümetinin
Varşova’ya yerleşmesi (18 ocak), Macaristan’la müttefikler
arasındaki mütareke (20 ocak).
Orta Avrupa ise yeniden teşkilâtlandı: Avusturya, bağımsızlığını
ilân etti (14 mayıs). Beneş hükümeti Prag’a döndü (10 mayıs),
5.5.C.B.’nin Karpatlaraltı Rusya bölgesini kendi topraklarına katmasını
tanımak zorunda kaldı (bu bölge 1938’de Çeklere aitti).
Bu arada yeni güçlükler de ortaya çıktı: Tito Yugoslavya’sı ile
İtalya arasındaki Triyeste meselesi (nisan-mayıs), Cezayir’de karışıklıklar
(mayıs); mareşal Petain’in Fransa’ya dönüşü (26 nisan)
ve yargılanmak üzere tutuklanması (23 temmuz-15 ağustos);
Londra ile Paris arasındaki anlaşmazlıktan doğan gerginlikten
faydalanarak Suriye ve Lübnan’da Fransa aleyhinde karışıklıklar
çıkması; Belçika’da krallık krizi.
5.5.C.B., A.B.D. ve İngiltere arasındaki milletlerarası Yalta (4-12
şubat) ve Potsdam (17 temmuz-2 ağustos) görüşmelerinde Avrupa’nın
ve özellikle savaş sonrası Almanyasmın teşkilâtlandırılması
incelendi. Yalta’da Orta ve Yakındoğu’ya ait meseleler de
unutulmadı: Türkiye, Mısır, Suriye ve Lübnan şubatta, Almanya’ya
savaş açtılar. Bu sırada Sovyet Rusya’nın Japonya’ya
karşı askerî^ harekâta geçmesi sağlandı. 25 Nisanda toplanan
San Francisco konferans*, savaş sonrası dünyanın siyasî
bakımdan teşkilâtlandırılması üzerinde durdu: 1919 tecrübesini
gözönünde tutan müttefikler, Birleşmiş Milletler teşkilâtının
kurulmasını (Birleşmiş Milletler yasasının kabulü, 26 haziran),
barış antlaşmalarının imzalanmasından kesin olarak ayrı