ağaçkakan

ağaçkakan
Ağaçkakanlar ailesinden kuşların ortak adı, Yaklaşık 180 tür içeren ağaçkakangiller ailesi üyeleri, böcek avlamak için gagalarıyla ağaçları delmeleriyle tanınır, Madagaskar, Yeni Gine, Avustralya ve Yeni Zelanda dışında dünyanın aşağı yukarı her yerinde yaşarlar. Boyları 8 cm-60 cm arasında değişir. Güçlü, düz, keski benzeri gagaları ve olağandışı dilkemikleriyle destekli, uzayabi- len dilleri vardır. Dilkemikleri dilden çepeçevre kafatasının arkasına, sonra da kafatasının üstünden üst gaganın başına kadar uzanır. Dil genellikle kıllıdır ve böcek yakalamayı kolaylaştıran, yapışkan, tükürük benzeri bir maddeyle kaplıdır. Bacaklar kısadır ve ağaçlara tırmanmaya ve tutunmaya yarayan keskin pençeli ayak parmaklarından ortadaki ikisi ileri, ilk ve dördüncü ayak parmaklarıysa geriye doğru kıvrıktır. Çoğunlukla iğne uçlu ve sert kuyruk tüylerinden, ağaç gövdelerine tutunmak için kuşak olarak yararlanırlar. Renkleri türden türe büyük ölçüde değişir. Dişiler ile erkekler arasında tek renk farkı, erkeklerin başlarında fazladan kırmızı ya da sarı lekeler bulunmasıdır. Yuva yapma biçimleri ilgiçekicidir: Çoğunlukla erkek, ağaçta bir oyuk açar ve bu oyuğun tabanını genişletip,|odun artıklarıyla döşer.jDişi- nin bu tabana iki-sekiz beyaz yumurta bırakmasından sonra, erkek ve dişi ağaçkakan 11-17 gün kuluçkaya yatarlar ve önceleri tüysüz, gözleri görmeyen yavrularını, nöbetleşe birlikte beslerler. En büyük ağaçkakan türü olan fildişi gagalı ağaçkakan (Campeptilusprincipalis), ABD’nin güneydoğu kesiminde yaşar. Karga büyüklüğünde, siyah, beyaz ve kırmızı renklidir. Daha küçük olan tepeli ağaçkakan (Dryocopuspileatus) Kuzey Amerika’da yaygındır. Türkiye’de 9 ağaçkakan türü yaşamaktadır: Büyükalaca ağaçkakan (Dryobates major) beyazsırtlı ağaçkakan (Dryobates leucohos), kara ağaçkakan (Dryocopus martius), vb.