Rasathane Deyip Geçmeyin!…

Şanlıurfa’nın Harran ilçesinde bulunan ve Anadolu’nun ilk üniversitesi olma özelliğine sahip Harran Üniversitesi harabeleri içindeki rasathane ilgi bekliyor. 744-750 yıllarında Emevîler tarafından yapıldığı tahmin edilen Ulu Cami ve Rasathane kulesi artık zamana karşı dayanma gücünü kaybetmek üzere. Üniversite içinde bulunan Rasathane kulesinin burcu gün geçtikçe alt kemere doğru yıkılıyor. Bu kulenin de, etrafindaki diğer yapılar gibi ortadan kalkmasıyla koca bir tarih yeryüzünden silinecek…

Harran, en eski yerleşim yerlerinden biri olup tarih boyunca birçok büyük medeniyete ev sahipliği yapmıştır. İslamiyet döneminde kültürel anlamda ciddi tercüme ve telif faaliyetlerinin yapıldığı Harran’ın her köşesinde Emevîler, Abbasîler, Zengîler, Eyyubîler ve Selçuklular gibi büyük medeniyetlerin izlerini görmek mümkün. Yüzyıllarca ihtişam içinde yaşayan şehir, Moğol hükümdarı Hülâgu tarafından kuşatılmış ve ahali eman dileyince talan edilmeksizin teslim alınmış. Takip eden 13 ve 14. yüzyıllarda etraftaki göçebeler tarafından işgal edilerek ve köy haline getirilmiş. Memlükler, Karakoyunlular ve Akkoyunlular arasında el değiştiren şehir, nihayet 1516’da Mercidâbık Muharebesi sonrası Osmanlılar tarafından alınmıştır. 1518 yılına ait bir tapu tahrir defterinde köy olarak gösterilen Harran, Akçakale ilçesine bağlı bir köyken, 1987’de tarihî ehemmiyeti ve GAP’la kazanacağı önem göz önüne alınarak ilçeye çevrilmiştir.

Harran’a her yağmur yağdığında etrafı bir gül kokusu sarar. Bunun sebebi, rasathanenin de içinde bulunduğu Ulu Cami’nin harcında gül suyunun kullanılmasıdır. Yağan her yağmurda ıslanan harç, etrafa gül kokusu yayar. Böylesine naif ve içli bir güzelliği barındıran tarihin yıkılmaya yüz tutması acıdır, yazıktır!