Damat İbrahim Paşa, Nevşehirli

Türk devlet adamı (Nevşehir 1662/1663-İstanbul
1730). Genç yaşta saraya girip, helvacı, baltacı, saray
evkafı kâtibi, kızlarağası yazıcısı olan, Şehzade Ahmet’in
lll’ün hizmetine girip (1703), onun tahta çıkmasıyla
Haremeyn muhasebeciliğine yükseltilen Nevşehirli
Damat İbrahim Paşa, Şehit Ali Paşa’nın sadrazamlığı
sırasında bu görevden uzaklaştırılıp, Mora’ya gönderilerek
mevkufatçılık yaptı. Niş defterdarlığı, Peter-Varadin
bozgunundan sonra baş imrahorluk yapıp, vezir
rütbesiyle sadaret kaymakamlığına atanarak, Ahmet
lll’ün kızlarından Fatma Sultanla evlendi. Sadrazamlığa
atanıp (1718), yönetimi yeniden örgütledi; toplumsal
kurumlan düzene koydu; bayındırlık hareketlerine
girişti. Ama Batinın yeniliklerini benimsemesi, devlet
memurluklarına akrabalarını ataması, düşman kazanmasına
neden oldu; İran savaşının başarıya ulaşmaması
düşmanlarının etkisini ve sayısını artırdı. Patrona Halil
ayaklanması sırasında, ayaklanmacıların kendilerine
teslim edilmesini istemeleri üstüne, işkence görmesini
istemeyen Ahmet lll’ün buyruğuyla boğularak öldürüldü.
Şehzadebaşinda yaptırdığı sebilin yanına gömüldü.
Damat İbrahim Paşa, bilginlere, din adamlarına, şairlere
büyük değer vermiş, “Lale Devri” diye adlandırılan
dönemin yaratıcısı olmuş, birçok cami, sebil, kütüphane,
vb. yaptırmıştır.