PİRİDİN

PİRİDİN; Aim. Pyridine (f), Fr. Pyridine (f), îng.
Pyridine. Bir azot ve beş karbondan meydana gelmiş
bir organik hetorosiklik bileşik.
Özellikleri: Formülü;
H H
I I
HC^ M
—c
ı ı
H H
olup nem çekicidir. İğneleyici, kötü bir kokusu
vardır. Kaynama noktası 115,2-115,3°C, yoğunluğu
0,98272 g/cm3 ve kırılma indisi 20°C’de
1.55092’dir. Pridin organik çözücüler ve su ile karışır.
Susuz pridin elde etmek için önce baryum oksitle
sonra da kalsiyum hidrür veya fosfor pentoksitle
muâmele edilir. Piridin tersiyer bir amin
olup 25°C’de pKa 5.17’dir. Isıya, baz ve aside karşı
kararlıdır. Piridin, bir reaksiyon ortamı, bir bazik
katalizör, asit bağlayıcı, organik ve anorganik
bileşikler için çözücü olarak kullanılır.
Elde edilişi: Taşkömürü katranında bulunan
piridin bugün, amonyak ve asetilenden elde edilmektedir.
Ayrıca pentametilendiamin klorhidratın
ısıtılmasıyla elde edilen piperidinden 300°Cfde
sülfat asidinin katalitik etkisiyle hidrojen çıkarılmasından
piridin elde edilir.
Endüstride ve kimyâ laboratuvarlarında kullanılışlı
bir çözücüdür. Piridin birçok maddenin
başlangıç maddesi olması bakımından önemlidir.
Piridin türevlerinin birçoğu ilâç sanâyiinde kullanılan
alkaloittir. Meselâ; piridin türevlerinden nikotinamid
bir B vitamini; nikotin asit dietilamid,
kalbi kuvvetlendirici ilâç; piridoksin B6 vitamini
olarak kullanılır. İzonikotin asit hidrazid, tüberküloz
tedâvisinde kullanılır.