PLÜTON

PLÜTON; Aim. Pluto (m), Fr. Plüton (m), İng.
Pluto. Güneş sisteminin dokuzuncu ve sonuncu yörüngesinde
bulunan en küçük gezegen.
Ekvatordaki çapı…………. ………………2284 km
Kütlesi……….. ……. …………..0,110xdünyâ kütlesi
Yoğunluğu…. ……. ……………. ………………2 gr/cm3
Hacmi……………………………. ……………Bilinmiyor
Satıhtaki çekim kuvveti .0,60xdünyâ çekim kuv.
Kaçma hızı……………………………….. ….5.3 km/snKendi etrafındaki dönüşü______…….. .6.3867 gün
Ekvatorun yörünge ile açısı….. ….Bilinmiyor
Güneşten uzaklığı……….. ……………………..5912×106 km
Güneş etrâfındaki dönüşü………………..248.4 sene
Yörüngedeki h ı z ı ……………………… .4.84 km/sn
Yörüngeden egzantrik kaçıklığı………………..0.25
Yörünge meyli …………… …… …….. ……….. 17.17°
Uydu sayısı……………. ………………….*…:… …. ……… 1
Yüzey sıcaklığı…. ………4™… …….. ……. ….. 230°C
Plüton güneş etrafında elips biçiminde bir yörüngede
döner. Güneşe en yakın mesafesi 4.49 milyar
km ve en uzak mesâfesi 7.33 milyar km’dir. Diğer
gezegenler gibi, güneşten aldığı ışıklan geri yansıtır.
En hassas teleskoplarla dahi ancak sönük olarak
gözlenebilir. 1930 senesinde Amerikan astronomu
Clyde W. Tombaugh tarafından keşfedilmiştir. Hakkında
bilinenler azdır. Atmosfer uydulan ve güçlü teleskoplarla
gözlenebilir. Sahalann çok genişlemesine
rağmen son derece uzakta bulunduğu için ancak
bir nokta büyüklüğünde gözükmektedir. Çok uzakta
bulunduğu için boyutlan hakkında verilen ölçüler
faraziyeye dayanır. Bu faraziyelere göre çapı en az ay
ve en fazla yer çapının yarısı kadardır. Yoğunluğu
5.55 g/cm3 gibi oldukça fazla bir miktara ulaşmaktadır.
Güneşten milyarlarca kilometre uzakta olduğu
için, yüzey ısısının çok düşük olduğu tahmin edilmektedir.
Bu tahmine göre Plüton donmuş bir buz küresinden
başka bir şey değildir.
Plütonun her geçen sene biraz daha parlaklığı
artmaktadır. Bunun sebebi yörüngesinde güneşe
gittikçe yaklaşmasıdır. Plütonun güneş etrafındaki
bir turu 248 sene sürer. Kendi etrafındaki dönüşü
ise 6.3867 gündür.
Plütonun bir uydusu vardır. Charon ismi verilen
bu uydu yaklaşık 1 2 0 0 km çapında ve kütlesi
Plüton’unkinden yaklaşık 10 kat azdır. Charon ve
Plüton bir bakıma güneş sisteminin ikiz gezegeni
kabûl edilir. Charon’un Plüton etrafında dönüşü,
Plüton’un kendi etrâfında dönüşüne eşit olup
6.3867 gündür. Charon’un geç keşfedilmesinde
dönüşlerdeki bu muntazam kilitlenmenin önemi
büyüktür. Gerek Plüton ve gerekse Charon’un atmosferinde
metan bulunduğu ve iç yapılarının
dünyâya benzediği, yâni merkezinde katı bir çekirdek
bulunduğu tahmin edilmektedir.
Ancak bütün bu bilgiler şimdilik sâdece faraziyeden
ibârettir. Plüton gezegeni hakkında kesin
bilgilerin Güneş Sistemi’nin uzak köşelerine atılanuzay sondalarının (insansız küçük uzay araştırma
uyduları) göndereceği resimlerle alınacağı sanılmaktadır.
Nitekim 2001 yılında bu gezegene gönderilecek
400 kg ağırlığındaki sondanın 2014 yılında
Plüton’a ulaşıp hakkmdaki bütün bilgileri
dünyâya ulaştırması planlanmaktadır.