MEMDUH ŞEVKET ESENDAL

MEMDUH ŞEVKET ESENDAL; devlet adamı
ve hikâyeci. 1883’te Çorlu’da doğdu ve 1952’de
Ankara’da öldü. İlk tahsilini İstanbul Kumkapı
Abdullah Efendi Mahalle Mektebinde yaptı. Fevziye
Rüştiyesinde ortaokul ve Edime İdadisinde de
lise tahsilini yaptı. Yüksek tahsil için Mekteb-i
Mülkiyeye kaydolmuşsa da geçim sıkıntısı sebebiyle
bitiremeden Çorlu’ya geri döndü ve çiftçiliğe
başladı. 1906’da İttihat ve Terakki Partisine girdi.
1912’de Balkan Savaşlan sırasında İstanbul’a gelip
yerleşti. İttihat ve Terakki Partisi müfettişi oldu.
Bu vesileyle Anadolu ve Rumeli’yi tanıma fırsatı buldu.
Hikâyeciliğinde bunun büyük bir rolü oldu.
Esendal, İstanbul’un işgaliyle İtalya’ya kaçtı ve
192l’de Ankara’ya gelerek TBMM’ye girdi. Azerbaycan
orta elçiliğinde bulunduktan sonra 1923-
1926 yılları arasında Galatasaray ve Kabataş liselerinde
târih, coğrafya öğretmenliği yaptı. İran,Afganistan ve Rusya’da elçilik görevlerinde bulunurken
Farsça ve Rusça’yı öğrendi. Elazığ ve
Bilecik milletvekilliği yaptı. 1941-1945 yılları
arasında CHP genel sekreterliğini üstlendi. Parti
genel sekreterliğinden ayrıldıktan sonra ölümüne
kadar hikâye yazmakla meşgul oldu.
Memduh Şevket Esendal’ın hikâyelerinin en
önemli husûsiyeti, iyimserlik havası içinde, gündelik
hayâtı yumuşatarak vermeye çalışmasıdır.
Karamsarlık ve ümitsizliğe fazla yer vermeden, tanıdığımız
insanları ele almaktadır. Kısa cümleli, sâde
ve günlük konuşma havası içinde karakter tesbitleri
yapmakta, yorumu okuyucuya bırakmaktadır.
Sosyal ve siyasî düşüncelerini ve fikirlerini dolaylı
yoldan, edebî tasvir ve tahlillere yer vermeden
ifâde etmektedir. Bu bakımdan hikayelerinin
edebî yönü zayıftır.
Kırk sekiz hikâyesi, 1946’da iki cilt hâlinde basılmış
olup, bâzı neşredilmemiş hikâyeleri de Temiz
Sevgiler (1965) isimli kitapta toplanmıştır.
Ayaşlı ve Kiracılar isimli bir de romanı vardır.