EBU ‘SÜFYAN

EBU ‘SÜFYAN (Sahr bin Harb bin Ümeyye),
Ebu Hanzele de denir, Mekke’nin ileri
gelenlerinden (Mekke 597 – 653). Kureyş’in
Abd Menaf ailesinden. Bütün Mekkeli
zenginler gibi Ebu Süfyan da Hz. Peygambere
karşı cephe aldı. Bedir savaşında
büyük oğlu Hanzade öldü, diğer_oğlu Amr
esir düştü. Bçdir yenilgisinden sonra bu savaşta
öldürülen Ebu Cehl’in yerine Mekke
liderliğine getirildi. Savaştan hemen sonra
intikam almak için adamlarını Medine’nin
kuzeydoğusunda bulunan El-Ufeyd’e göndererek
iki müslümanı öldürttü ve hurmalıkları
yaktırdı. Uhud savaşında elde
ettiği başarı Mekke’deki nüfuzunu daha
da kuvvetlendirdi. Hendek savaşında Medine’ye
yürüyen ordunun Mekkeliler kısmına
kumanda etti. Kuşatma sırasında durumun
kötüye gittiğini görünce ordusunu geri
çekti. Hudeybiye’de yapılan sulh antlaşması
Bekriler ve Huzzalar arasında çıkan .çarpışmalarla
bozulunca bu durumun Mekkeliler
için büyük zararlar doğuracağını düşünerek
Hz. Muhammed ile görüşmek için Medine’ye,
gitti. Bu sıralarda Hz. Muhammed ile
evlenmiş olan kızından ve Peygamberden pek
yüz bulamadı, Mekke’ye döndü. Bir süre sonra
Medineli müslümanlar Mekke’yi almak için
harekete geçtiler. Mekke ardındaki dağlarda
kamp kuran müslüman ordusunun durumunu
kontrol için keşfe çıkan Ebu Süfyan,
yenileceğini anlayınca kendisini ve Mekkelileri
affettirmek için Hz. Muhammed’in yanına
gitti. Hz. Muhammed Ebiı Süfyan’ı karargâhta
alıkoydu, görüşmeyi ertesi güne bıraktı.
Müslüman ordusu Mekke’ye girince Ebu
Süfyan her türlü karşı koymanın faydasız
olduğuna Mekkelileri inandırarak teslim olmalarını
sağladı. Hz. Muhammed Ebu Süfyan’m
evine sığınanlara da dokunulmayacağını
ilân ettirdi. Mekke’nin fethinden sonra
Müslümanlığı kabul eden Ebu Süfyan,
Hz. Peygamberle birlikte Havazin, Huneyn
ve Taif seferlerine katıldı. Bu savaşlarda yararlıklar
gösterdi. Taif kuşatmasında bir
gözünü kaybetti. Necran valiliğine tayin edildi.
Yetmiş yaşlarında iken katıldığı Yermük
savaşında da diğer gözünü kaybetti.
Osman’ın halifeliği sırasında da öldü. Başlangıçta
Müslümanlığa ve Hz. Muhammed’e
büyük bir düşmanlık gösteren Ebu Süf^
yan’ın, kızının Hz. Peygamberle evliliğinden
sonra akrabalık yüzünden yumuşadığı
görülür. Hz. Peygamberin kendisine Mekke
fethi sırasında gösterdiği iyi muameleden de
memnun olan Ebu Süfyan, Müslümanlığı
kabul etti. Oğlu Muaviye, Emevîlerin kurucusu
olduğundan, şiîler Ebu Süfyanı da ye-
.rerler ve İslâmlığa girişinin samimî olmadığını
iddia ederler.