EL UBEYD (veya EL OBEYD), Aşağı Mezopotamya’da
eski Ur şehri yakınında höyük;
1919, 1923 ve 1937’de yapılan üç kazı
sonucunda tarihöncesinden kalma eski bir
medeniyetin izleri ile birçok değişiklik geçirmiş
olan bir şehir bulundu.Şehrin M.ö. IV. binyıldan kalmış vë çamurdan
yapılmış kulübelerle kurulduğu anlaşıldı.
Ele geçen oraklar, ölçü âletleri, çiviler;
pişmiş topraktan yapılmış, bazıları
yılan başlı hayvan ve tanrıça heykelcikleri
ile taş ve toprak eşya arasında bulunmuş
olan bir çömlek dikkati çeker. Yeşilimsi
bir zemin üzerinde siyah veya kahverengi
geometrik desenlerle süslü olan bu çömlek,
temsil ettiği medeniyet seviyesinin yalnız Aşağı
Mezopotamya’nın Ur, Tello, Eridu gibi
yerlerinde değil, Yukarı Mezopotamya’da
Tepe Gavra, Arpaçiya ve İran’da da yaşandığını
gösterir. Ayrıca höyüğün kuzey bölümünde,
beyzî bir duvarla çevrili ve hemen
hemen tümüyle yıkılmış, yüksekçe bir
zemin üzerine kurulu bir tapınak bulundu.
Tapınak, I. Ur hanedanı devrine (M.ö. 3000
yılına doğr.) aittir. Bu dönemden kalma
buluntular arasında şu parçalar özellikle anılmağa
değer: taştan yapılmış bağdaş kurmuş
durumda bir insan heykeli; aslan başlı
bir kartal kabartması; bakırdan yapılmış
boğa heykelleri; dövme bakırdan, gözleri ve
dili kakmalı aslan başlan; (bazıları ağaç
üzerine dövülmüş bakırdan, öbürleri karavsakız
sıvanmış ağaç üstüne kakma siyah,
beyaz, kırmızı taşlardan) sütunlar. Bütün
bu buluntuların hangi tarihten kalmış oldukları,
Ur kralı Aannipadda tarafından
tanrıça Ninhursag’a adanmış bir tablet sayesinde
anlaşılmıştır
EL UBEYD
29
Kas