Kaysariye

Bir avlu içinde depo, satış yeri, hücreler veatölyelerin dizili olduğu resmi binalar.
-ANSİKL. Kaysariye’nin kaynağını, yunan
agoralarının oluşturduğu sanılmaktadır.
Ancak bunlar agoralar gibi devlet yapıları
olmayıp özel kişilere aitti. H. Thiersch,
kaysariyelerin islamın başlangıcında, İskenderiye’deki
kapalı yollar ve dehlizlerle
çevrili meydanlardan esinlenilerek yapıldığını
bildirir. Başlangıçta Suriye, Filistin,
K. Afrika’nın kimi kesimlerinde ve Bizans!
ın yönetimi altındaki bölgelerde kullanıldığı
sanılmaktadır, daha sonra özellikle
Ispanya’ya ve Doğuya geçti. Makrizi, Kahire’de
çok sayıda kaysariye olduğunu yazar.
Fas’ta kaysariye, kentin öteki mahallelerinden
duvarlarla ve kapılarla ayrılmış,
,kumaş, halı, mücevher vb. eşyanın satıldığı
pazar yeri için kullanılıyordu. Mağrib,
de bu kavram üstü açık ya da kapalı, genellikle
kumaş satan dükkanlarla çevrili,
avlulu mekânları tanımlıyordu. Suriye’de,
Beyrut’ta, Şam’da, toptan ticaret yapıları
dükkanlara “kaysariye” deniyordu. Musul,
Bağdat, Kerbela, Isfahan, Tebriz vb.
kentlerde bu adda meydanlar vardı. XVIII.
yy. ortalarında Berberistan’da büyük,
genel yapılara casseries deniyordu. Kaysariye,
XVII. yy.’dan başlayarak yeniçeri
kışlalar’ anlamında da kullanıldı. Havrarıl
daki eski roma ve bizans valilerinin sarayları
da “kaysariye” diye anılır. Daha sonra
kaysariyenin yerine han, bedesten, bezistan,
funduk vb. sözcükler kullanılmaya
başlandı.