Demirci

Ege Bölgesi’nin içbatı Anadolu
bölümünde, Manisa iline bağlı ilçe ve ilçe
merkezi kent. Yüzölçümü 1.233 km2’dir.
Doğuda Kütahya ili, güneydoğuda Selendi,
güneyde Kula, batıda Gördes ilçeleri, kuzeyde
Balıkesir ve Kütahya illeriyle çevrilidir.
Manisa’nın en dağlık ve engebeli kesiminde
yer alır. Hemen hemen tümüyle dağlarla
kaplı, olan ilçede, ova düzlükleri az yer
tutar. Manisa ilinin Kütahya ve Balıkesir
illeriyle olan sınırını da çizen Demirci
Dağları, ilçenin kuzeydoğusundan başlayıp
kuzeybatısına doğru uzanır. Simav Dağları,
ya da Demirci-Simav Dağlan denen bu
kütlenin en yüksek noktası, Demirçi-Simav
arasında 1.800 m yüksekliğindeki Damrık
Ziyaret Tepedir. Güneye ve batıya açılan
kolların büyük bölümü aşınarak platoya
dönüştüğünden, bu kesimlerde yükselti düşer.
Çomaklı (1.201 m) ve Dibek (1.100 m)
dağlan, Demirci kütlesinin güneybatıya,
Yağcı Dağı ise güneydoğuya açılan en
önemli uzantılarıdır. Demirci Dağlarının
güney yamaçlarından doğan Demirci (Demrek)
Çayı, ilçenin başlıca akarsuyudur.
Demirci, Manisa’nın orman açısından da
en zengin ilçesidir. İğne yapraklı ağaçlardan
oluşan verimli ve nitelikli korulara her
yerde rastlanır. Mermer ve perlit yatakları,
başlıca yeraltı zenginliğini oluşturur. Saruhanlı
yöresindeki yataklarla birlikte toplam
rezervi 52 milyon tonu bulan perlit yatakları ı
bugüne değin işletilmemiştir.
Demirci, Türkiye’nin en önemli halıcılık
ve dokumacılık merkezlerinden biridir. İlçe
nüfusunun büyük bölümü halıcılıkla geçinir.
1983’te 21 yün ve pamuk ipliği, altı halıfabrikası bulunan ilçede, 27 bin kişi dokumacılıkla
uğraşmakta, ayrıca yöreden yurt
dışına el halıları satılmaktaydı.
Toprakların çok engebeli olması nedeniyle
tarla tarımı gelişmemiştir. Başta ayva ve
erik çlmak üzere bir miktar meyve yetiştirilir.
İlçenin “Figân Efendi Eriği” adıyla
anılan eriği, kabızlığı önleyici ilaç yapımında
hammadde olarak kullanılmak üzere
yurt dışına satılır. Hayvancılık ve ormancılık,
bitkisel üretime göre daha gelişmişdurumdadır. Reçine üretimi de önemli miktardadır.
Şemseddin Sami, Kamusu l-Âlam’da, Demirci’nin
19. yüzyılda, Aydın vilayeti Saruhan
sancağına bağlı kaza merkezi bir kasaba
olduğunu yazar. 21 Temmuz 1920’de Yunan
işgaline uğrayan Demirci, bu işgalden 5
Eylül 1922’de kurtulmuştur. Roma Döneminin
önemli yerleşmelerinden biri olan
Sidas (Saittai) kenti, ilçeye bağlı Borlu
bucağının İcikler köyü sınırları içindedir.
Kentte bir devlet hastanesi ile Dokuz
Eylül Üniversitesi’nin Buca Eğitim Fakültesi’ne
bağlı bir eğitim yüksekokulu vardır.
Demirci Belediyesi 1884’te kurulmuştur.
Nüfus (1985) ilçe, 58.168; kent, 16.110.