İslâm dini, İçtimaî dayanışma, adalet ve yardımlaşmaya bünyesinde geniş yer vermiş, müslümanlan buna teşvik eylemiştir. Hastaları ziyaret etmek, dünya hayatını terketmek üzere olan hastalara bazı hizmetlerde bulunmak, vefat hâdisesi vu- kubulunca ölüyü yıkamak, kefenlemek, namazını kılmak, kabre kadar taşımak, defnetmek ve duâ eylemek de İslâm’ın müs- lümanlara yüklediği içtimâi vazifeler arasındadır:
A — Hasta Ziyareti:
Aşağıda bazılarının tercemelerini sunacağımız hadislerden dolayı zahiriler ömürde bir defa hasta ziyaretinin farz, sonra da sünnet olduğunu ileri sürmüşlerdir. (12)Diğer müctehidlere göre hastayı ilk ziyaret sünnet, sonrakiler nafile ibâdettir. 1. «Acı doyurun, hastayı ziyaret edin ve köleyi âzâd edin.» (Buhâri) 2. Hz. Peygamber (s.a.) «Müslümanlann birbiri üzerinde hakkı altıdır.» buyurdular. «Bunlar nedir ya Rasülullâh!» sualine de şu cevabı verdiler: «Seni dâvet edince icâbet et- öğüt isteyince öğüt ver; aksırıp da Allah’a hamdedince «yerhamükel- lah: Allah’ın rahmetine mazhar olasın!» de; hastalanınca ziyaret et ve ölünce kabre kadar teşyi eyle!» (Buhâri, Müslim) 3. Ebû-Hüreyre’nin rivâyet ettiği bir kudsî hadis: Allah Teâlâ kıyâmet günü şöyle buyuracak: — Ey Âdem oğlu! Hasta oldum da beni ziyaret etmedin! — Ey Rabbim, sen âlemlerin Rabbi iken ben seni nasıl ziyaret edebilirim? — Falan kulumun hasta olduğunu ve onu ziyaret etmediğini bilmiyor musun? Eğer onu ziyaret etseydin beni onun yanında bulacağını bilmedin mi?!. — Ey Âdem oğlu! Senden yiyecek istedim de bana yiyecek vermedin? — Ey Rabbim sen ki âlemlerin Rabbisin, ben sana nasıl yiyecek verebilirim? — Bilmiyor musun, filân kulum senden yiyecek istedi de ona yiyecek vermedin? Eğer ona yiyecek verseydin bunu benim n ezdim de bulacaktın… (Müslim) 4. «Bir müslüman, hasta bir din kardeşini ziyaret edince, ziyaretinden dönünceye kadar hep cennet bahçesindedir.» (Ah- med, Müslim, Tirmizi) Hasta ziyaret edilince Allah’dan şifâ, sıhhat ve âfiyet dilemek, sabır ve tahammül tavsiye etmek, iyi gördüğünü ve iyi olacağını söylemek, hasta ısrar etmedikçe yanında çok kalmamak ziyaretin sünnet ve âdâbı cümlesindendir. (13)
Ölümden Önce ve Sonraki Vazifelerimiz
04
Eyl