FADL Bili DÜKEYN EL-HÂPIZ

Hadis âlimlerinden. Künyesi, Ebû Nuaym’dir. 130 (m. 748) senesinde Kûfe’de doğup, 219 (m. 834) târihinde vefât etti, tmâm-ı Buhârî ve Müslim’in (r.a.) hocalarmdandır. Ebû Nuaym, Süleymân el-A’meş, Mis’ar bin Kedâm, Zekeriyya bin Ebî Zâide, Ibn-i Ebî Leylâ, Süfyân-ı Sevrî gibi büyük âlimleri dinleyip, rivâyette bulunmuştur. Ondan da, Ahmed bin Hanbel, Muhammed bin tsmâil el-Buhârî, Ebû Zûr’a, Ya’kûb bin Şeybe, Ahmed bin Ebî Hayseme gibi büyük âlimler rivâyette bulunmuşlardır. Bağdad’ a gelip, burada da hadîs-i şerîf dersi vermiştir. Süfyân-ı Sevrî’nin kendilerinden istifâde ettiği 113 âlimden, o da istifâde etmiştir. Yahyâ bin Maîn, Ahmed bin Hanbel’e “Ebû Nuaym’ı imtihan etmek istiyorum” dedi. Ahmed bin Hanbel, ona, “Ebû Nuaym’m sika (güvenilir) olduğunu kabûl etmiyor musun?” dedi. Yahyâ bin Maîn, “Mutlaka onu imtihan edeceğim” dedi. Bir kâğıt parçası aldı. Ona, kendi rivâyet ettiği hadîs-i şeriflerden otuz tanesini yazdı. Aynca her on hadîs-i şerifin başına da onun olmayan bir hadîs-i şerîf koydu. I İran’da 17. veya 18. asırda camdan yapılmış gülsuyu şişesi (gülâbdan). Islâm âlimleri Ansiklopedisi 1 $ 9 PAİSL ©İKİ raUMAEaE&EB ŞA’RÂKÎ “Kişi sevdiği ile beraberdir ’ Hadîs-i şerîf Sonra Ebû Nuaym’e gittiler. Kapıyı çalınca, Ebû Nuaym çıktı. Sonra orada bulunan bir dükkânın bir kenarına oturdular. Yahyâ bin Maîn yazmış olduğu hadîs-i şeriflerden on tanesini okudu. Fadl bin Dükeyn i’tiraz etmeden dinledi. Fakat, kendisine ait olmıyan onbirinci hadîs-i şerîf-i okuyunca, Fadl bin Dükeyn, “Bu benim rivâyet ettiğim hadîs-i şerîf değil” dedi. Sonra ikinci onu okuyunca, yine sessizce dinledi, onbirinci olup, kendisinin rivâyet etmediği hadîs-i şerîf okununca, Yahyâ bin Maîn’e, kendisinin rivâyet ettiği hadîs-i şerîf olmadığım söyledi. Üçüncü on okunduğunda, kendisine ait olmayan hadîs-i şerifi yine tanımıştır.