Baas Partisi,

tam adı a r a p s o s y a l is t b a a s p a r t IsI ya da a r a p s o s y a l is t y e n id e n d o Gu ş PARTİSİ (Hizb el- Ba’s el- Arabi el- İştiraki), tek bir sosyalist Arap toplumu oluşturmayı amaçlayan siyasal parti. Pek çok Ortadoğu ülkesinde kolları olan parti, Suriye ve Irak’ta iktidarda bulunmaktadır. Baas Partisi 1943’te Mişel Eflâk ve Salah el-Bitar tarafından Şam’da kuruldu. 1947’de tüzüğü kabul edildi. 1953’te Suriye Sosyalist Partisi ile gerçekleştirilen birleşme sonucu,
Arap Sosyalist Baas Partisi adını aldı. Bağlantısızlık politikasını benimseyen ve emperyalizme ve sömürgeciliğe karşı çıkan parti, Islamın olumlu değerlerinden yararlanan ve sınıf farklılıklarının üzerine çıkmayı amaçlayan bir çizgi geliştirmeye çalışmıştır. Katı disipline dayalı aşırı merkeziyetçi bir yapısı vardır.
1963’te iktidarı ele geçiren Suriye Baasçı- lan içindeki “milliyetçi” ve “ilerici” gruplar arasında kıyasıya bir mücadele baş gösterdi. Bu çekişme Hafız Esad yanlısı milliyetçilerin 1970’te denetimi ele geçirmesine değin sürdü. Irak Baasçıları ise 1963’te kısa bir süre iktidar olduktan sonra, 1968’de yeniden başa geçtiler. Baas Partisi’nin Irak ve Suriye kanatlan arasındaki ayrılıklar iki ülkenin birleşmesine engel oldu. Baasçılar, her iki ülkede, küçük partilerle, zaman zaman komünistleri de içine alan cepheler kurdular. Suriye’de Baas iktidarını tehdit eden başlıca güç Müslüman Kardeşler örgütü olmuştur. Baas Partisi’nin Saddam Hüseyin’in liderliğinde otoriter bir polis devleti oluşturduğu Irak’ta ise Kürt ve Şii muhalefeti yönetime sürekli sorunlar çıkarmıştır. Lübnan’da Amerikan müdahalesine karşı muhalefet yürüten ve İsrail’e karşı uzlaşmaz bir siyaset izleyen Hafız Esad, Suriye Baas Partisi’nin yurtdışmdaki saygınlığını büyük ölçüde güçlendirmiştir. Irak Baas Partisi ise 1980’lerde İran’la süregelen yıpratıcı savaşın çıkmazına saplandığından bir süre yardım almak amacıyla Batı’ya dönük bir siyaset izlemiştir. Ama Irak’ın Ağustos 1990’da Kuveyt’i işgal etmesinin ardından bütün Batı dünyasıyla birlikte, Suriye dahil Arap ülkelerinin çoğunluğu da Saddam Hüseyin yönetimine karşı cephe almıştır. 1991’deki Körfez Savaşı’nda ABD önderliğindeki müttefik kuvvetleri karşısında Irak’ın ağır bir yenilgi almasına ve bunu izleyen Kürt ve Şii ayaklanmalarına karşın, bu ülkedeki Baas iktidarı sürmektedir. Buna karşılık Suriye ile ABD ve Batı ülkeleri arasında belirgin bir yakınlaşma başlamıştır.