Abalıoğlu, Yunus Nadi

Abalıoğlu, Yunus Nadi
Türk gazetecisi (Fethiye 1880-Cenevre 1945). Abalı- zade Hacı Halil Efendi’nin oğlu olan Yunus Nadi Abalıoğlu, ilköğrenimini Fethiye’de tamamladı. Galatasaray Sultanisi’ni (Lisesi) bitirip, İHukuk Mekte- bi’ne devam etti. Baba Tahir’in çıkardığı Malumat gazetesinde yazarlığa başladı (1900). Gizli dernek kurmak suçundan tutuklandı (1901) ve Midilli kalesine hapsedildi. Meşrutiyet’te İkdam ve Tasvir-i Efkâr gazetelerinde yazdı; İttihat Terakki’nin Selanik’teki Rumeli gazetesinde başyazarlık yaptı (1910). Meclisi Mebusan’da Aydın milletvekilliği (1911) yaparken, bir yandan da Tasvir-i Efkâr’ı yönetti. Savaşın bitiminde Yeni Güriü kurdu (1918). Kurtuluş Savaşı’nı destekleyen tutumu yüzünden tutuklanacağını anlayınca Ankara’ya geçti (1920) ve gazetesini Ankara’da çıkardı. TBMM’nin birinci döneminde Muğla milletvekili seçilerek altı dönem bu görevde kaldı. İstanbul’da Cumhuriyet gazetesini kurdu (1924) ve ölümüne kadar başyazarlığını sürdürdü. Uzun süren siyasal yaşamına karşın gerçek ününü gazetecilik alanında yapan Yunus Nadi, Atatürk ilkelerini ve cumhuriyet yönetimini benimsemiş, bu yoldaki yazılarıyla tanınmış bir düşünce savaşçısıdır. Cumhuriyet gazetesi anısını yaşatmak amacıyla, 1946’dan bu yana her yıl, adına çeşitli kültür ve sanat dallarında Yunus Nadi Armağanı Yarışması düzenlemektedir. Başlıca yapıtları: İhtilâl ve İnkılâb-ı Osmanî (1908), Ankara’nın İlk Günleri (1955), Ali Galip Hadisesi (1955), Birinci Büyük Millet Meclisi’nin Açılışı ve İsyanlar (1955), Çerkez Ethem Kuvvetlerinin İhaneti (1955), Mustafa Kemal Paşa Samsun’da (1955).