ABDÜLEHAD

Hindistan’da yetişen evliyânın
büyüklerinden. Derin’alim, büyük velî, ikinci bin
yılının müceddidi (yenileyicisi) olan İmâm-ı Rabbânî’nin
babasıdır. Hazret-i Ömer’in soyundandır.
İsmi, Abdülehad bin Zeynelâbidîn’dir. 1520 (H.
927)de doğdu. 1598 (H.1007)de Hindistan’ın Serhend
şehrinde vefât etti.
Genç yaşında, Hindistan’ın büyük âlimi Abdülkuddûs’ün
ilim meclisinde bulundu. Hocasının
zâhirî ve bâtınî ilimlerdeki üstünlüğü onun
yetişmesine vesîle oldu. Hocasının emriyle ilim öğrenmek
üzere başka diyarlara gitti. Dönüşünde
hocasının vefât etmesi üzerine, tasavvuf ilminde
yarım kalan tahsîlini hocasının oğullarından Rükneddîn
Çeştî’nin sohbetinde tamamladı. Kâdiriyye
ve Çeştiyye yollarının esaslarını, inceliklerini
öğrenerek, tasavvufta ilerledi. Hocasının önde gelen
talebelerinden Şeyh Celâl Tehâniserî’nin sohbetlerinde
bulundu ve Kâdiriyye yolunun ileri gelenlerinden
Şâh Kemâl ile görüştü. Hocaları tarafından
tam bir izinle ders okutmaya ve talebe yetiştirmeye
vazifelendirildi. Yaptığı seyâhatler esnâsmda
pekçok ilim ve mârifet sâhibinin sohbetinde
bulundu. Hindistân’ın meşhûr kasabalarından
Skendere’ye gidip ilim öğretti ve orada evlendi.
Daha sonra memleketine dönüp vefâtına kadar
Serhend’de kaldı. Vâz ve nasihatler ederek ilim öğretti
ve talebe yetiştirdi. Vefâtı ânında oğlu İmâmı
Rabbânî’nin; “Ehl-i beyti sevmek, îmân ile gitmeye
sebeb olur.” sözünü hatırlaması üzerine;
“Allahü teâlâya hamd ve şükürler olsun ki, o muhabbetle
doluyum ve nîmet deryâsında yüzüyorum.”
dedi ve vefât etti. •
Alçak gönüllü, âlim ve fâzıl bir zât olan Abdülehad
hazretleri, geceleri tâat ve ibâdetle geçirir,
Allah için göz yaşı dökerdi. Ömrünü Resûl-i ekreme
bağlılıkla geçirir, bir sünneti bile terk etmezdi.
Abdülehad’ın yedi oğlu vardı. İmâm-ı Rabbânî
dördüncü oğluydu.
Abdülehad hazretleri din bilgilerinde çok güzel
kitaplar yazmıştır. Tasavvuf ile ilgili risâleleri
vardır. Bu eserlerinden bâzıları, Künûz-üI-Hakâyık,
M i’râc-ı Nebî, Risâle-i Esrâr-üt-Teşehhüd’dür.