Osmanlı Devletinin
on ikinci şeyhülislâmı. İsmi Abdülkâdir bin Muhammed’dir.
Ispartalı (Hâmidli) Mehmed Efendinin
oğludur. Bu sebeple Abdülkâdir-i Hâmidî
diye bilinir. İsparta’da doğdu. Doğum târihi kesin
olarak bilinmemektedir. 1548 (H. 955) senesinde
Bursa’da yetmiş yaşını geçmiş olarak vefât etti.
Kendi yaptırdığı mescid ve medresenin bahçesinde
Mûsâ Baba kabrinin yanına defnedildi.
Abdülkâdir Çelebi, fakir bir âileye mensûb
olduğu için ilk tahsilini memleketinde yaptı. Daha
sonra Bursa’ya geldi ve Sultan Medresesinde
hoca olan Molla Rükneddîn Efendiden ilim tahsil
etti. Hayâli Çelebi ile ders arkadaşı idiler. Fıkıh ilminde
üstün bir dereceye yükseldi. Maişetini temin
için özel dersler verdi. Kânûnî Sultan Süleymân
Hanın yakınlarından Mustafa Ağaya ders verdi. Bu
esnâda ilim, edeb ve ahlâkıyla dikkati çekeri Abdülkâdir
Çelebi, Mustafa Ağa vâsıtasıyla İstanbul’daki
el-Hac Hasen Ağazâde ve Dâvûd Paşa
medreselerine, daha sonra da Bursa’daki Sultâniye
Medresesine müderris tâyin edildi. İstanbul
Sahn Medreselerinde müderrislik yaptı. 1520 (H.
927) senesinde Bursa kâdılığına, aynı sene içinde
Anadolu Kazaskerliğine tâyin dildi. On dört yıl bu
vazifede kaldıktan sonra, doğruluğu ve nâmusluluğunu
çekemeyenlerin, hakkında çıkardıkları dedikodular
sebebiyle, emekliye ayrıldı. Bir hac kâfilesi
ile hacca gitti. Dönüşünde hakkındaki söylentilerin
kaybolduğu görüldü. Abdülkâdir Efendi, 1542 (H. 949) ser
şeyhülislâmlığa getirildi. Fakat hastalığı sebebi
ile üç ay sonra bu vazifeden istifâ ederek kc
çekildi. Bursa’da ilim ve ibâdetle hayâtını sürdürdü.
Orada bir mescid ve bir medrese inşâ ettirdi.
Abdülkâdir Efendi, özü sözü doğru
cömert idi. Şiirleri beş beyitlik gazeli
ündedir. Âlim ve faziletli kimselere çok önem
verirdi. Bu sebepten evi âlimlerin toplandığı
mahfel hâline gelmişti.
ABDÜLKADİR CELEBİ
30
Tem