wiki

ABDÜLKERİM SATUK BUĞRAHAN

İlk Müslüman-Türk hükümdârı. Doğum tarihi kesin
olarak bilinmemektedir. Babası Karahanlı hükümdar
âilesinden Bezir Han idi. Babasının ölümü
üzerine amcası ve üvey babası Oğulcak Kadir Hanın
himayesinde büyüdü. Satuk Buğra on iki yaşlarında
iken Mâverâünnehr ve Horasan bölgesine
hakim olan Müslüman Samanlı Devleti şehzadeleri
arasında anlaşmazlık çıktı. Bunlardan Nasır bin
Ahmed, Oğulcak Kadir Hanın ülkesine sığındı.
Ona iyi muamele edip Artuç nahiyesinin idaresini
verdi. Artuç Nasır bin Ahmed’in gayretleri ve
gelip-giden Müslüman tüccarlar sayesinde bir ticâret
merkezi oldu. Satuk Buğra da Artuç’un ziyaretçileri
arasındaydı. Nasır bin Ahmed’le tanışıp
ondan İslâmiyeti öğrenerek Müslüman oldu. Abdülkerîm
adını aldı. Yirmi beş yaşma gelince Müslüman
olduğunu açıklayıp, amcası ile mücâdeleye
başladı. Onunla Fergana Savaşını yaptı. İlk olarak
Atbaşı kalesini zaptetti. Daha sonra üç bin kişilik
bir orduyla Kaşgar üzerine yürüyüp fethetti. Amcası
Oğulcak Kadir Hanı öldürdü. Ülkede hakimiyeti
sağlayıp birliği temin etti. Türk ülkelerinde
İslâmiyeti hızla yaydı. Ebü’l-Hasan Muhammed
gibi İslâm âlimleri, Satuk Buğra Hana yol
gösterip teşvik ettiler.
Abdülkerîm Satuk Buğra Han, daha sonra yaptığı
savaşlarda; Yağma, Çiğil, Oğuz kabilelerinin
yerleşmiş bulunduğu Türkistan şehirlerini birer
birer ele geçirdi. Bu sırada Karahanlılar Devletinin
doğu kısmına hâkim olan Büyük Kağan Bazır
Arslan Han Çinlilerden yardım alarak 924 yılında
Abdülkerîm Satuk Buğra Hana karşı savaş açtı. Satuk

Buğra Han Müslümanların yardım ve desteğiyle,
onunla Balasagun Savaşını yaptı ve gâlib geldi.
Bundan sonra 31 yıl hüküm süren Satuk Buğra
Han, güzel ve âdil idâresi ile binlerce kimsenin
Müslüman olmasına vesile oldu. 955 (H.344) senesinde
Kaşgar civarında bulunan Artuç kasabasında
vefat edip oraya defnedildi.
Abdülkerîm Satuk Buğra Handan sonra, oğulları
devrinde de ülkesine pekçok İslâm âlimi gelip,
İslâmiyeti doğru olarak anlattılar ve yayılmasına
çalıştılar. Kendisinden sonra Mûsâ Tunga adında
bir oğlu yerine geçti. Bundan sonra da bunun oğlu
Baytaş Süleymân Arslan hükümdârlık yaptı.
Başka oğulları ve kızları olduğu da rivâyet edilmiştir.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir