ALİ FEHMİ CÂBİC
ALİ FEHMİ CÂBİC; Bosna-Hersek Müslümanlarının dînî lideri ve edebiyâtçı. 1853’te Mos-tar’da doğdu. Babası Mostar müftüsü Şakir Efendidir. Tahsilini doğduğu yerde tamamlayan Ali Fehmi, babasının vefâtı üzerine Mostar müftülüğüne tâyin edildi (1884). Bir taraftan vazîfesine de-vâm ederken, bir taraftan da talebe yetiştirdi.
Ali Fehmi, 1899’dan sonra siyâsete atılarak Avusturya İmparatorluğundan muhtariyet elde etmek isteyen Bosna-Hersek Müslümanlarının lideri oldu. Bu yüzden bölgeyi işgâl etmiş olan Avusturya makamları tarafından görevden alındı (1900). Çalışmalarına devâm etmek için altı kişi-
lik bir heyetle İstanbul’a geldi (1902). Bu durumu fırsat bilen Avusturya hükümeti, Ali Fehmi’nin memleketine dönmesine müsâde etmedi. O da İs-tanbul’a yerleşti. İlmi ile kısa zamanda İstanbul’un meşhûr âlimlerinin takdîr ve itibârını kazandı. Bir süre Meclis-i Maârif üyeliği yaptı. O zamâna kadar İstanbul’da okutulmamış olan Müberred’in El-Kâmü’ini okutmaya başladı. 1906’da Dârül-fünûn Arab Dili ve Edebiyâtı müderrisliğine tâyin edilen Ali Fehmi, Osmanlı Meclis-i Meb’ûsanın-daki Arab ülkeleri mebuslarına hitâben Bosna ve Hersek’in durumunu anlatan bir broşür neşretti. Broşürdeki görüşleri Bâbıâlî’nin o günkü siyâsetine ters düştüğünden Dârülfünûn’daki görevinden alındı (1908). 12 Ağustos 1918’de vefât etti. Edirnekapı Mezarlığına defnedildi.
Ali Fehmi Câbiç, Arab dili ve edebiyâtı alanında çeşitli eserler yazmıştır. Bilinen eserleri şunlardır: 1) Hüsn-üs-Sahâbe K Şerhi Eşâr-is-Sa-hâbe: Eshâb-ı kirâmm şiirlerinin şerh edildiği bir eserdir. Açıklanan şiirin yanında ayrıca o sahâbi-nin kısaca hayat hikâyesi vardır. 2) TiIbet-üt-Tâ-lib fî Şerhi Lâmiyyeti Ebî Tâlib: Arapça olan eser, Ebû Talib’in söylediği “Lâmiyyeti Ebî Talib” adlı şiirin açıklamasıdır. Eser İstanbul’da Ruşen Matbaasında basılmıştır.
