ALKALİ; Alm. Alkali (n.), Fr. Alcali (m.), İng. Alkali. Metal bileşiklerinin bâzıları için kullanılan isim. Arapça al-gili kelimesinden gelen bu terim; simya ilminde bitki küllerinden elde edilebilen sodyum ve potasyum oksitlerini ifâde etmek için kullanılırdı. Bu oksitler suya atıldığı vakit hidroksit hâline dönerler. Meydana gelen çözelti, tur-nusolu mâviye döndürür; asitlerle reaksiyon vererek nötral tuz meydana getirir ve deriyi tahriş eder (Bkz. Baz). Bütün alkali metaller benzer bileşikler meydana getirirler.
Kimyâ endüstrisinde alkali terimi, sodyum hidroksit (kostik soda), sodyum karbonat (soda külü), potasyum karbonat (kalya taşı), potasyum hidroksit ve ayrıca baryum, kalsiyum, mağnez-yum ve amonyumun hidroksit ile karbonat bileşikleri için kullanılır.
Alkalilerden yalnız sodyum karbonat tabii olarak bulunur. Alkaliler, sabun, petro-kimyâ, cam, deri, kâğıt ve gübre gibi birçok sanâyide kullanılır.