Areî-Ezgi Sistemi, Türk müziği dizi ve
makamlarını, akustikten yararlanarak açıklayan
ve notalamada kendine özgü değiştirme
işaretleri(*) ortaya koyan kuram. Hüseyin*
Saadettin Arel(*) ve Suphi Ezgi(*)
tarafından geliştirilmiştir. Bu sistemin özgün
yanı, çargâh dizisini “ana dizi” kabul
etmesi, bir oktavda 24 sese ad vermesi,
basit, bileşik (mürekkep) ve göçürülmüş
(şed) olmak üzere üç sınıfta topladığı makamları
birtakım beşliler ve dörtlülerle
açıklamasıdır.
Arel’in özellikle İstanbul Belediye Konservatuvan’ndaki
dersleri ve Ezgi’nin yazılan
aracılığıyla yayılan Arel-Ezgi Sistemi,
çeşitli eleştirilere uğradı. Ama bu eleştiriler,
sistemin Türk müziği öğretilen kuramlarda
geçerli olmasını engelleyemedi. Eleştirilerin
başlıcalan, birçok makamdaki karakteristik
seslerin Arel-Ezgi Sistemi’nde
yanlış belirtildiğini ileri süren ünlü icracılardan;
bir oktavda 24’ten çok daha fazla sese
ad veren Ekrem Karadeniz’den(*) ve Arel-
Ezgi Sistemi’nin, Batı müziğinin tampere
sisteminden pek farklı olmadığını belirten
Yalçın Tura’dan(*) geldi. Ayrıca bak. ana
dizi, beşliler, dörtlüler.
Areî Ezgi Sistemi
15
Şub