Arek cevizi

arekcevizi, a r e k a c e v iz i olarak da yazılır,
f e l f e l e k olarak da bilinir, Palmae familyasından,
Asya’nın güneyi ile Doğu Hindistan’ın
hemen her yerinde yetişen Areca
catechu bitkisinin sakız gibi çiğnenen tohumu.
Dünya nüfusunun yaklaşık onda birinin
arekcevizi çiğneme alışkanlığı vardır.
A. catechu, Hindistan, Sri Lanka, Tayland,
Malezya ve Filipinler’de yetiştirilir.
Bitkinin narin, dalsız gövdesi 12-15 m
boyunda, 45 cm çapındadır; 6-9 kadar
büyük ve geniş yaprak bitkinin tepesinde
bir taç oluşturur. Meyvesi turuncu sarı
renkte ve küçük bir tavuk yumurtası büyüklüğündedir.
Meyve kabuğu lifli, tohumlar
benekli gri ya da kahverengi görünümlü ve
albüminlidir.
Meyveler, tamamen olgunlaşmadan önce
ağustos ve kasım ayları arasında toplanır,
kabuklan soyulur, kaynatılır, parçalara bölünür
ve koyu kahverengi ya da siyah bir
renk alıncaya kadar güneşte kurutulur.
Arekcevizinden kopanlan küçük parçalar,
tükürük salgısını artıran ve arekcevizindeki
uyarıcı alkaloitlerin serbest hale geçmesini
Arekcevizi, Areca catechu’m n tohumu
Wayne Lukas-Group IV-The National Audubon Society
Collection/Photo Researchers
sağlayan kireçle birlikte Piper betle bitkisinin
yaprağına sanlarak çiğnenir. Bazen bu
kanşıma, gerek uyarıcı etkileri nedeniyle
gerek tat verici olarak kakule, zerdeçal gibi
çeşitli baharatlar da katılır.
Arekcevizi, çiğneyenlerin tükürüğünü kiremit
kırmızısına boyadığından, ağız, dudaklar
ve sakız geçici olarak turuncumsu
kahverengi bir renk alır. Genel kanının
tersine, sürekli arekcevizi çiğneyenlerin dişleri
bu tohumlann suyuyla kararmaz, genellikle
tiryakiler dişlerini kendileri siyaha
boyarlar. Arekcevizi önemli bir kaşu(*)
kaynağıdır. Bileşimindeki başlıca alkaloit,
veteriner hekimlikte şerit düşürücü ilaç
olarak kullanılan arekolindir.