armut
Gülgiller ailesinden bir ağacın (Pyrus communis) ve aynı adlı meyvesinin ortak adı. Çok eski çağlardan bu yana Avrupa’nın her yanında ve Doğu Asya’da yetiştirilen armut ağacı, uzunluğu 15 m’yi bulabilen, yapraklarını döken uzun ömürlü bir ağaçtır. Anayurdu Kafkasya’dır ama, dünyanın hemen her yerinde yetişir. Odunundan gravür ve yontu işlerinde, flüt yapımında yararlanılır. Geç meyve verirse de, aşılama yoluyla bu sürenin kısalması sağlanabilir. Şemsiyemsi kömeç biçimindeki bileşik çiçekleri oldukça büyük ve beyazdır. Meyvesi, az çok yumurta biçiminde ve etlidir. Botanik açısından bir yalancı meyvedir; çünkü yumurtalığın değil, sapın üstündeki çiçekliğin etlenip gelişmesinden oluşur. Sapın bağlandığı yerin karşıt yanında (meyvenin ardı) bir çukurun içinde, çanağın kalıntısı olarak küçük pullar halinde çanak yapraklar göze çarpar. Tohumlarına “çekirdek” denir. Sarı-yeşil arasındaki çeşitli tonlarda olabilen aynı adlı yuvarlak tatlı meyvesi, olgunlaşınca toplanıp çiğ olarak yenir; ayrıca, komposto, reçel, marmelat, şarap (armut şarabı), pelte yapımında kullanılır. Yurdumuzda yaygın biçimde yetiştirilen başlıca armut çeşitleri arasında Ankara armudu, balarmudu, göksulu armudu, mustabey armudu, vb. sayılabilir.