atışma

atışma, âşıklann saz eşliğinde karşılıklı şiir
söylemesi. Bir tür şür yanşması olan atışma,
matla (bağlamayla) ya da dostça sona erer.
Âşık edebiyatının halk öyküleri geleneğine
göre âşığın, kendi yöresinde tamnmış bir
âşıkla ya da başka yörelerin ünlü âşıklanyla
karşılaşıp atışarak onlan mat etmesi gerekir.
Ancak o zaman âşıklık sanatının ikinci
aşamasına geçebilir. Atışma türü şiirin geçmişi
Yunus Emre’ye değin uzanır. 16.
yüzyıldan sonra bu tür şiirler yaygınlaşmış,
19. ve 20. yüzyılda en güzel örnekleri
verilmiştir.
Atışmamn kendine özgü kur allan vardır.
Geleneğe göre âşıklar, meclisi bir divanla
açar, muamma, sataşma ve taşlama türündeki
şiirlerle sürdürürler. Açış faslından
sonra, orada bulunan bir âşık ya da halk
şiiri geleneğini bilen biri bir ayak(*) verir ve
atışma bu ayakla başlar. Âşıklar şürlerini bu
ayağa uygun ayak ve ölçüyle söylerler.
Atışmalar genellikle saz eşliğinde doğaçtan
söylenen, soru-yanıt biçimindeki şiirlerle
sürer. Atışmayı kazanan, karşısındakini mat
eden âşık, meclisi bir taşlama ya da destanla
bağlar. Karşılaşma dostça bitmişse, sonunda
medhiyeler söylenir.
Atışma geleneği, 1966’dan bu yana her yıl
Konya’da düzenlenen Âşıklar Bayramı(*)
törenleriyle günümüzde de sürmektedir.