AYVA AĞACI (Cydonia oblonga); Alm.
Quittenbaum, Fr. Cognaissier (m), İng. Quince
tree. Familyası: Gülgiller (Rosaceae). Türkiye’de
yetiştiği yerler: Batı Anadolu.
Mayıs ve haziran ayları arasında beyaz veya
pembe çiçekler açan 4-8 m yüksekliğinde bir ağaç.
Genellikle yetiştirilir. Bâzan yabânî olanlarına da
rastlanır. Ağacın gövdesi silindirik, odunlu ve çok
dallıdır. Yaprakları derimsi, üst tarafları koyu yeşil
renkli, alt yüzleri ise, çok tüylü ve grimsidir. Çiçekleri
dalların üzerinde teker teker bulunur ve
hemen hemen sapsızdır. Meyve, çiçek tablasının etlenmesi
ve büyümesi ile meydana gelmiş oval,
küre şeklinde, sarı-yeşil renkli ve tüylüdür.Tohumları
oval, köşeli ve esmer kırmızımtrak renklidir.
Kullanıldığı yerler: Bitkinin kullanılan kısmı
olgunlaşan meyve, tohum ve yapraklarıdır.
Meyvelerinde petkin, tanen, şeker (glikoz, sakkaroz),
elma asidi ve C vitamini vardır.Tohumlarında
ise müsilaj, yağ, tanen, renkli maddeler,
az miktarda emygdalin ve emülsin bulunmaktadır.
Meyvelerinden hazırlanan şurup ve kompostolar
çocuk ishallerine karşı çok tesirlidir. Ayva
meyveleri kalbe kuvvet verir ve rahatlatır, harâreti
keser, mideyi kuvvetlendirir ve hazmettirir. Tohumlarından
su ile kaynatarak elde edilen müsilaj
ise, dâhilen ve hâricen dudak ve meme çatlakları
ile ekzamalarda yumuşatıcı olarak kulanılmaktadır.
Yaprakları kabız edici olarak tanınmıştır.Ekmek ve limon ayvası gibi çeşitleri vardır.
Ayrıca Gördes, Şeker, Misket, Ayıboğan, Tavşanbaşı,
Altın ayva tipleri de memleketimizde en çok
rastlananıdır.
AYVA AĞACI
26
Eki