BATLEMYÜS

rafyacısı.
Batlemyüs veya Ptolemee de denir. Mısır’da
Sa’id şehrinde 85 yılında doğdu. İskenderiye’de
167 yılında öldü.
Astronomi üzerine, eski Yunanca yazdığı Mecisti
kitabı meşhurdur. Mecisti, büyük demektir.
Bu kitap Arapçaya, ondan da Lâtinceye çevrilmiştir.
Kitapta dünyâ sistemi, düzlem ve küresel trigonometri
üzerine inceleme ve çeşitli hesaplar yer
almaktadır. Coğrafya kılavuzu isimli kitabında o
târihte çizilmiş haritalar da bulunmaktadır. Bunlardan
başka eserleri de olan Batlemyüs’ün kitaplarını
İslâm âlimleri Arapçaya çevirdiler. Pekçok konuda
yanlışını tesbit ederek doğrularını yazdılar.
Onun bâzı görüşlerinin yanlışlığını ortaya koyan
İslâm âlimlerinden biri de Bettânî’dir. Bettânî, yıldızların
hareketlerini Batlemyüs’ten daha doğru
olarak tesbit etti. Onun ay ve gezegenlerin yörüngelerindeki
yaptığı bir takım hesapların yanlışlarını
düzeltti. Aynca güneş sistemi ile ilgili görüşlerini
de, İslâm âlimlerinden olan İbn-i Şâtır ile Batrûcî
düzeltti. Batlemyüs’ün hatâlarının en büyüklerinden
biri de dünyâ duruyor, gökler dönüyor demesiydi.