Beden Hareketleri

Bil ki, normal hareket, sağlık için en güçlü sebeptir. Çünkü, hareket vücudu ısıtır, artıkları söker.
Vücuda hafiflik ve dinçlik verir. Beden hareketi, besin mideden indikten sonra yapılmalıdır. Bu da yemekten sonra, aşağı yukarı, beş saat kadardır, insanlara ve yiyeceklere göre değişebilir. Normal hareket
cilde kırmızdık verir. Deri genişler, damarlar yüzeye
yaklaşır. Tam o sırada hareket durdurulmalıdır. Kan
ter içinde kalacak şekilde aşırı hareket zararlıdır. Çok
hareket eden organ kuvvetlenir ve dinçleşir. Iç kuvvetler için de aynı şey söz konusudur. Hafızalarını
kuvvetlendirmek isteyenler çokça ezber yapmalıdırlar.
Zikir ve fikir de böyledir.
Cenab-ı Allah C.C. şöyle buyuruyor:
«Belki tefekkür edersiniz.» — En’am : 152
«Belki tefekkür edersiniz.» — Bakara : 219
Her azâya mahsus bir spor (İdman, hareket) vardır. Meselâ, göğsün sporu okumaktır. Bunun için okurken sesi yavaş yavaş yükseltmelidir. Gözün sporu da
ince yazıdır. Kulağmki ise, yüksek ve güzel sestir.
Ata binmek beden eğitiminin tümünü karşılar. Pey-gamberimiz S.A.V. beden ve ruh eğitimini bizler için
meşru kılmıştır. Meselâ:
«Savaşın, ganimet elde edersiniz. Seyahat edin,
sağlık kazanırsınız, oruç sağlıktır.» hadisleri gibi.
«Allah’ı C.C. zikrederek midenizdeki yemekleri
eritiniz.» tavsiyeleri de yukarıda geçmiş idi.
Uykuya gelince, en iyisi midedeki yemek hazmolduktan sonra olanıdır. Yatağa girince ilk önce sağ
tarafa yatmalıdır.
Peygamberimiz S.A.V. böyle yaparlardı. Hz. Âişenin rivayetine göre, Peygamberimiz S.A.V. uyurken
önce kıbleye dönerlerdi. Gündüz uykusu zararlıdır.
İnsanın rengini soldurur. Hastalık yapar, insanı tembelleştirir. Bundan sakınmalıdır. Ancak öğle uykusu
bundan müstesnadır. Çünkü, Peygamberimiz S.A.V.
bu konuda şöyle buyurmuşlardır:
«Öğle uykusuna yatınız; çünkü, şeytan yatmaz.»
«Öğle üzeri uyursanız, gece namazına rahat kalkarsınız.»
«Sabah uykusu nzkı daraltır.» şeklinde bir hadis
daha vardır.
Hz. Câbir’in rivayetine göre de:
«İnsanın, vücudunun bir kısmı güneşte, bir kısmı
gölgede uyumasını men’etmiştir.»Bir rivayette de:
«Bir kimsenin, bir kısmının gölgede, bir kısmının
güneşte oturmasını men’etmiştir.» — Ebu Nuaym, Ebu
Davut.
Hz. Âişe şöyle demiştir: Her kim ikindiden sonra
uyur da aklı karışırsa kendinden başkasını suçlamasın. İmam Ahmed de şöyle diyor: İkindiden sonra uyumak hoşuma gitmiyor; insanın şuurunun bozulmasından korkarım.
Sabah namazından sonra güneş doğmadan ve yatsı namazından önce uyumak mekruhtur.
Peygamberimiz S.A.V. yatsı namazmdan önce,
uyumayı ve yatsı namazından sonra konuşmaya dalmayı sevmezlerdi. Eğer ilim öğrenmek ve zikretmek
için veya ailesiyle konuşmak için olursa, mekruh değildir.
Yüzü koyun yatmak mekruhtur. Çünkü bu, cehennemliklerin uykusudur. Abdestli yatmak müstahaptır. Çünkü, bu konuda Berâ b. Âzib hadisi yukarıda geçmiştir.
İSTİFRAĞ (Boşaltım)
Kabız halinde, aspur tohumu, gül karıştırılmış
üzüm reçeli ve yumuşatıcı lavaman gibi vesilelerle
önlem alınmalıdır. Hasta olmadan önce hamama giderek, cima ederek ve biraz aç durarak normal şekilde
boşaltım yapılmış olur.
Hipokrat «Mevsimler» adlı kitabında şöyle diyor:«Şişman olanlar aç durmalıdırlar. Çünkü açlık
vücuda hafiflik verir.» (Bizim orucumuz da aynı şeyi
temin eder.)
Bir zaruret olmadıkça müshil kullanmamalıdır.
Hele buna alışmamışlar hiç kullanmamalıdır.
Kisra (Iran Şahı)’nın doktoruna müshil kullanmayı sordular: Şöyle cevap verdi: «O, içeriye atılan
bir oktur, hedefe varıp varmadığı belli değildir, ihtiyaç olmadıkça ona yanaşmayın.»
Hipokrat şöyle diyor: «Sağlam kimse ilaç kullanırsa bunun zararını çeker, ilaca ihtiyacı olan, şartlarına uygun olarak kullanmalıdır.»
Esma binti Umeys şöyle rivayet ediyor: «Peygamberimiz S.A.V. kendisine müshil olarak ne kullanıyorsun? dedi. Esmâ: Sütlegen, dedi. Peygamberimiz
S.A.V.: O, hem sıcak hem soğuk bir ilaçtır, dedi. Bunun üzerine Esmâ, Senâ Mekki kullandı. Peygamberimiz S.A.V. şöyle buyurdu: Eğer ölüme çare olsa idi,
Senâ Mekki olurdu.» — Tirmizi. Bir rivayette ise-. Senâ Mekki kullan, demiştir.
Esmâ, bu hareketi hasta değilken yapıyordu. Böyle hasta olmadan önce tedbir almaya doktorlar «Koruyucu hekimlik» derler. Bu , da hastalık başlamadan
önce gerekli ilaç kullanarak hastalığı önlemek demektir.
Bu hadis; Peygamber S.A.V.’in çeşitli ilaçlar ve
özellikleri hakkında geniş malumatı olduğunu gösterir. Mesela Sütleğen yara yapar. Senâ Mekki ise, mübarek ve iyidir, ileride bundan bahsedilecektir.
ishal vukuunda da kabız verici ilaç ve şuruplar
kullanılır, ileride bundanda bahsedeceğiz.