BOĞMACA-WHOOPING-COUGH- PERTU- SİS:
Boğm aca, aşılanm am ış çocukların yaklaşık % 85’inde görülen ve k arak teristik olarak bütün solunum yollarında iltihaplanm aya yol açan, in atçı öksürük nöbetlerine ve soluk alm a sırasın d a “ S trid o r” ya da “W hooping” denilen ıslık biçim inde bir ses çıkm asına, ötm eğe neden olan b u laşıcı h astalık tır. H astalığın etkeni “H em ofilus per- tu sis” ya d a “B ordetella p ertu sis” denilen bir b ak terid ir. B oğm aca yeryüzünün h er bölgesinde görülebilir. V akaların yaklaşık % 40’ı iki yaşın altındaki ço cu k lard a görülür. 2-5 y a ş la n ara sın d a görülen v ak aları, diğer % 40’ı içerir. Boğm aca h av ad ak i dam lacıklar içinde bu lu n an m ikropların solunum sistem ine girm esiyle b u laşır. H astalığın kuluçka devri 12-20 gün arasın d a değişir. H astalığın ilk b elirtileri hafif b ir öksürük,nezle biçim inde b u ru n akıntısı ve konjunktivittir. Bu b elirtiler yaklaşık 7-14 gün sü rer. D aha sonra özgün öksürük nöbetleri dönem i b aşlar. Ö ksürük sırasın d a balgam çıkartılabilir. Çok şiddetli öksürü k ler kusm aya yol açab ilirler. Bu öksürükler 1-50 gün sürebilir. Eğer b aşk a b ir bak teriy el eklenm eyecek olursa h a sta la rd a ateş yükselm eyebilir. H astala rd a kanam a eğilim inin arttığ ı görülebilir. B unun sonuçları b u ru n kanam ası (epistaksis), hem optizi (kan öksürm e), sindirim kanalı k a n a m a ları/leri içinde k an am alar biçim inde olabilir. H astalard a kom plikasyon olarak “ atelek tazi” , 4 ‘bronkopnöm oni’ ’, “pnöm otoraks” , “körlük” , “ sinir sistem i bozuklukları” gelişebilir. H astalığın tedavisinde çeşitli antibiyotikler denenm iştir. A m a yeterli b ir sonuç henüz elde edilm em iştir. Boğm aca aşısı olm am ış çocuklara hastalığ a y ak alan d ık ların d a 20-30 mİ. “H iperim – m ün insan boğm aca an tiseru m ”u ya da 2 mİ. “İmmün globulin G” (IgG) zerk edilm elidir. Bu önlem % 85 o ran ın d a koruyucu etki gösterm ektedir. Bu zerklerin 48 sa a t aray la üç kez yinelenm esi gerekir. B oğm acaya karşı en iyi korunm a, çocukların aşılanm asıdır. A şılam aya çocuk 2-3 aylık olduğunda b aşlanm alıdır. A şılam a konusu ayrıntılı olarak ay rı b ir başlık altında İncelenm ektedir.