KIZIL- SCARLET FEVER:
Kızıl aniden b aşlay an yüksek ateş, boğaz iltihabı, baş ağrısı,kusma ve deri belirtileriyle seyreden bulaşıcı h astalık tır. H astalığın etkeni “B eta hem olitik streptokok” denilen b ak terilerd ir. Bu b ak teriler “E ritrojen toksin” denilen b ir zehir m addesi ü retirle r. Bu zehir m addesi d eride ve boğazda kızarıklığa ve döküntülerin gelişm esine neden olur. H astan ın badem cikleri boğazı ve d erisi kızarm ıştır. D erideki kızarıklığın nedeni, zehirin derinin korium tab ak asın d ak i kılcal d am arları genişletm esidir. Lenf bezlerinde büyüm e sa p ta nabilir. D eride keratinleşm e a rta r ve b u n lar da pulcuklar biçim inde dökülürler. H astalığın kuluçka dönem i yaklaşık 2-7 gündür. D aha so n ra b a ş ve boğaz ağrısı, ateş, kusm a, nabız hızlanm ası, titrem e, yorgunluk gibi b elirtiler gelişir. H astan ın badem cikleri şişer ve kızarır. Boyun bölgesindeki bazı lenf bezleri büyür. H astalığın ilk iki gününde dil beyaz, paslı b ir görünüm dedir. Y alnız dilin uç ve k en arları kızarıktır. D aha so n ra dilin p ap illaları şişerek, bu beyaz paslı dile benekli b ir görünüm k azan d ırırlar. Bu görünüm e “Beyaz çilek dil” denir. Dil pası 4-5 günde soyulayarak, altta n kızarık b ir dil çıkar. B una d a “Kırmızı çilek dil” denir. D eride yaygın, p arlak , kırm ızı renkte küçük k ab arcık lar b elirir. B unlar önce ense ve koltuk altın d a görülür. 3-7 günde bu k ab arcık lar solarla r ve y erlerindeki deri dokusu pullanm a biçim inde dökülür. Kızıllı h astan ın y an ak ları kızarm ışken, ağız çevresi soluk ren k ted ir. H astanın d erisi ellendiğinde pürtüklü olduğu anlaşılır. H a sta la rd a kom plikasyon olarak kalp, eklem, b ö b rek iltih a p la n gelişebilir. Kızılda bakteriye ve b u n u n hazırladığı zehir m addesine k arşı bağışıklık gelişir . Z ehir m addesine k arşı gelişen bağışıklık kalıcıdır. A m a bakterinintiplerideğişti- ğinden yalnız k arşılaşılan bakteriye karşı kalıcı bağışıklık gelişir. H astaların y atak ta dinlenm esi gerekir. A teşin yüksek ve b aş ağrısının fazla olduğu d u ru m lard a ateş d ü şü rü cü ve ağrı dindiri- ci ila çlar verilm elidir. H astan ın su ve elektrolit kaybı uygun b ir biçim de karşılanm alıdır. T edavide kullanılacak en uygun antibiyotik “Penisilin” dir. Proksin penisilin günde (400000-600000 ünite) 10 gün süreyle verilm elidir. Eğer penisilin allerjisi v a rsa h astay a “E ritrom isin” verilebilir.