KABAKULAK-MUMPS-EPİDEMÎK PARO- TİT:
Kabakulak hastalığında çocuğun şişmiş olan tükürük bezleri.
K abakulak virüs kaynaklı, aniden gelişen, tük ü rü k bezlerini, genellikle “P a ro tis”adlı tükürük bezini tu ta n bir bulaşıcı h astalık tır. H astalığın e tkeni RNA g ru bundan “P aram ik so v irü s” ailesinden bir v irü stü r. K abakulak hastalığ ı yalnız insa n la rd a görülür. K abakulak virüsü vucuda solunum yollarından girer. 15-21 gün süren kuluçka devrinde virüs üst solunum yollarında ve boyundaki lenf b ezlerinde çoğalır. V irüs b u ra d a n k an a k a rışa ra k öteki o rg an la ra u laşır. V irüsler kan yoluyla tü kürük bezlerine, testis ya da ovaryum a, p an k re asa , m em eye, tiroit bezine, böbreklere, k araciğ ere, kalbe, beyin z a rla rın a ve kafa sin irlerin e u laşır. V irüsün tü kürük bezlerine eğ f imi fazladır. Ö zellikle kulağın hem en öniine y erleşen p aro tis adlı tükürük bezinin iltihaplanıp şişm esi, h astalığ a kabakulak adının verilm esine n ed en olur. P aro tis iltihabı (parotit) genellikle şn id en gelişir. B undan önce halsizlik, titrem e, ateş, iştahsızlık, boğaz ağrısı ve kulağın önüne ra stla y a n b ir bölgede ağrı gibi b elirtiler gelişebilir. H astalığın seyri sırasın d a testislerin iltihaplanm ası (orşit), p an k re as iltih ap lan m ası (paıfkreatit), m iokardit h ep atit(k araciğer iltihaplanm ası), eklem iltih ap lan gibi bozukluklar d a gelişebilir. 1 yaşın üstündeki erkeklerin % 20-35’inde orşit gelişebilir. A ncak bu v ak aların çok az b ir bölüm ünde kısırlık gelişm ektedir. Hastalığın özel b ir tedavisi yoktur. H astan ın yorulm am ası ve y atak istira h ati yapm ası gerekir. K abakulak görüldükten so n ra 24 saat içinde h a s ta la ra kabakulak için özel immün globulin zerk edilm esi, orşit gelişme oranında azalmaya yolaçar.