DİFTERİ:
Difteri Mikrobu
Difterili bir çocuk
Difteri, “K orinobakterium difteri” adlı bakterilerin yol açtığı bir bulaşıcı h astalıktır. Hastalık, özellikle solunum yollarının b aşlangıç bölüm lerinde neden olduğu iltihaplar ve bakterinin ürettiği zehirin kalp ve sinir sistem inde oluşturduğu bazı bozukluklarla özellik kazanır. K orinobakterium difteri, pro tein yapısında “Egzo- toksin” denilen bir zehir m addesi h azırlar. Bu zehir, hastalığın belirtilerinin pek çoğuna neden olur. Hastalık etkeni solunum sistem inden vücuda girer. Difteri m ikrobunu taşıdığı halde hastalan m ayanlar ya da h asta olanlar mikrobun b aşk aların a bulaşm asına neden olurlar. Deri, göz, cinsel organlar ve kulak yoluyla da b ak teriler b u laşab ilir. Buna göre de değişik klinik tab lo lar o rtay a çıkar. En sık görüleni “D ifteri an jin i” dir. Mikrop genellikle girdiği bölgede rer ve zehir maddesini h azırlar. Z ehir m addesi d ah a so n ra kan dolaşım ın a k atılarak tüm vücuda yayılır. Z ehir m addesi kalp, böbrekler ve çevresel sinir liflerinde bozukluklara yol açar. M ikrop vücuda girdiği bölgelerde “M em bran” denilen bazı kabukların oluşm asına neden olur. Bu kabuklar fibrin, b ak teriler, epi- telh ü creleri ve fogosit h ü crelerd en oluşur. K abuklar beyaz-m avi renkte ve kalındır. Bir sü re so n ra yerlerinden koparak d üşerler. Bu k abuklar solunum yollarında oluşur, döküldüklerinde solunum yollarında tıkanm aya ve bu nedenle boğularak ölüm lere de yol açabilirler. H astalığın kuluçka sü resi 1-7 gün arasın d ad ır. D ifteri belirtilerini iltihabın yerleştiği bölgelere göre ayrı ayrı inceleyeceğiz. B uruna yerleşen difteri, genellikle b u rn u n ön bölgelerindedir. H astalık sırasın d a b u ru n deliklerinin birinden serum ve kan karışım ı gibi bir akıntı gelir. G ırtlağa yerleşen difteride h asta boğaz ağrısın d an , yutm a güçlüğünden, bulantı, kusm a, b aş ağrısı, ateş yükselm esinden yakınır. H astaların boğazına bakıldığında “M em bran” denilen k ab u k lar görülebilir. Bu kab u k lar kaldırılırsa alttak i doku k an ar. D ifteri deride de özel olm ayan y a ra la ra neden olabilir. Bu y a ra la rd a n m ikroplar çevreye saçılır. D ifteri h astaların ın yaklaşık 2 /3 ’ünde difteriye bağlı o larak kalpte iltihap (m iokardit) gelişir. A ncak yaklaşık % 10’u n d a kalpteki bozukluk klinik o larak b elirti gösterir. K albin kasılm a ritm inde bozukluklar gelişebilir. Bu bozukluklar ölüm e yol açab ilecek k a d a r tehlikeli olabilirler. Ç evresel sinir liflerinde de iltihabi değişiklikler gelişerek bu sin irlerin işlevlerinde bozukluklar o rtay a çıkar. Bu bozukluklar vücudun bazı bölgelerinde duygu k u su rları v e/v ey a kas kasılm aların d a bozukluklar biçim inde olur. D ifteri h astaların ın b aşk ala rın d an ayrı b ir yerde tutulm ası ve kesin y atak istirah ati gerekir. H astalığın tedavisinde etkili olan tek yol h astay a “ antitoksin seru m ” zerk edilm esidir. A ntitoksin hastalığ ın yaygınlığına göre 5000-100000 ünite a ra sın d a değişen d o zlard a verilebilir, A ntiserum verilm eden önce h astan ın at serum una karşı duyarlığı araştırılm alıdır* A ntitoksinin olabildiğince erken verilm esi gerekir. Ç ocuklar 2-3 aylık olduklarında difteri aşısı olm alıdırlar. D ifteri aşısı “A natoksin” dir. Y ani zehir özelliği o rtad a n kaldırılm ış am a antijen özelliği k o ru n an difteri zehiri m addesidir. A şılam a te tan o s ve boğm aca aşılarıy la birlikte k arm a aşı o larak y ap ılm aktadır. A şılam a tablosu ayrı b ir başlık altın d a verilm ektedir.