“Bundan Sonra İstanbul’a ‘İslâmbol’ denile”

Halil İnalcık, “İstanbul: Bir İslâm Şehri”, Dergâh S. 24, Şubat 1992, s. 14-1
SULTAN ÜÇÜNCÜ MUSTAFA HAN’IN EMRİ

Fâtih Sultan Mehmed Han’ın 29 Mayıs 1453 yılında İstanbul’u fetihten sonra yaptığı ilk iş, İstanbul’u bir İslâm şehri hâline getirmek oldu, inşâ ettiği yapılar ve câmilere tahvîl ettiği eski eserler bu hizmetin büyüklüğünü gösterir. Bunun yanında Kostantıniyye ismiyle anılan şehre “islâmbol” adını verdi1. Bundan

sonra islâmbol İsmi de kullanılmaya başlandı. Zaman zaman pâdişâhların islâmbol isminin kullanılmasına dâir emirleri olmuştur. Bunlardan birisi de Sultan Üçüncü Mustafa Han (1757-1774)’a aittir. <؛٤
“Paralarla, emirnâmeler ve beratlarda kullanılan ifâdelerin birbirine uygun olması güzel bir iş olduğu için, artık “Kostantıniyye” ismi yerine “İslâmbol” isminin kullanılmasına dâir sultanımızın bir fermânı sâdır olmuştu. Binâenaleyh, bundan sonra Dîvân-ı Hümâyûn kaleminden yazılacak emirnâme ve beratlarda “Kostantıniyye” yerine “islâmbol” lafzının kullanılması pâdişâhımızın emridir.”