BÜYÜK PAPATYA

(UKHUYAN, SIĞIR GÖZÜ, SIĞIR PAPATYASI)

Arabçası : Ukhuvân-ı asfar, Ayrı el-Kit, İhtek el-Maraz, Ayn el-Bakar.

Farsçası : Kâv-u Çeşm. Lâtincesi : Anthemis arvensis.

Yetiştiği yer ve çeşitleri: Çok yerde yetişir. Cinsi de muhtelifdir.

Kullanılan maddesi: Yapraklan, çiçekleri, tohumu.

Tıbbî Özellik ve Faydaları:

a) İyisinin yaprakları yeşyil olup çiçeğinin dış kısmı beyaz ve içi sarı olanıdır. Acıdır. Bahar denilen çeşidinin çiçeği çok beyazdır. Bunun fazla alınması ve kullanılması dalak ve mide için zararlıdır. İçilecek miktarı üç dirhemdir. (12 gr.) Hazmı güçtür. Anasonla beraber alınmalıdır. Bazıları kişniş ve şekerin de iyi geldiğini söylerler.

b) Tazesinin üsâresi kasıklar ve erkeklik uzvuna sürülse erkeklik kudretini artınr.

c) Üsâresine yün bir bez batırarak zaafiyet gelmiş sinirlere sürülse fayda verir. 1 dirhemi (4 gr.) dahi kanı durdurur. ç) İbn-i Baytar’a göre, sarılığa ve istiska (vücutta su toplam aca karşı iyidir.

d) Kadınlar kaynattıktan sonra suyuna otursalar idrarı çoğaltır ve kan söktürür.

e) Mak’at ve rahim urlarına iyi gelir.

f) Dört dirhem (15-16 gr.) kurusu döğülüp sirke şerbeti yahut tuzla karıştırarak içilse göğüsü açar, balgamı söker.

g) Ciğerde ve bütün damarlarda olan tıkanıklık ve tutuklukları açar, genişletir.

ğ) Merak hastalığına, kara sevdaya iyi gelir.

h) Basur ve kulak ağrısı için de kullanılır. Basurda lâpasını yapıp yakı gibi mak’ada koymak lâzımdır.

i) Tazesi koklansa uyku verir.